Gledišta

cije u 'Savremenom društvu itd.). Međurtim, mada je po spoljnim obeležjima, po akitivizmu, mladalačkoj strasti, sliona stvaralaokom angažovanju omladkie, ona je njoj u biti suprotna. Omladima je u -siklopu tih poffcreta instrument nazadmh, mračnih isdlla društva, ikoje upravo uništavaju Ijudske kreatdivne sposobnosti, razaraju mladalačku mogučnost da stremd potvrđivanju stvaralačke avanture žirvcrta. Sooijalna stmktura bitno određuje odnos mladih prema inovaciijama. Opredeljenje mladih ;između prilagođavanija postojećem sistemu vrednosti i revolucionamog delovanja uslovljeno je u velikoj meri njiiiovirn socijalnim poreklom (odnosno socijalnim položajem). Omladina u istofriji nije bila jedinstvena, već heterogena, delila se prema idasnoj i ipolitičkoj strukturi društva. U uslovkna stmkttiiriiranja društva u šire socijalne grupe (klase, slojeve), omladina nije jedinstvena i posebna gtrupa; ona je uža socijalna gmpa u okvim globalne ■stratifikacije dmštva. Svaka socijalna gmpa ima svoj podmladaik; omladina deli položaj i interese šire gmpe, čiji je specifični, ali dntegralnd deo. 3 ) Prema biološkoj koncepciji, omladini je imanentna revolucionamost, ona je usled svoje bdološke mladosti avangardni deo dmštva; a s ovim gledištem često je povezana i teza 0 sukobu generacija kao osnovnom konfliktu savremenog dmštva i pokretačkoj snazi dstorijiskog napretka. 4 ) Među t.im, ifcriiterijuim progresivnosti ne nalazi se u starosti. I među mladima ima duhovnih staraca, konformista, ravnodušnih, dok u starijoj generaciji ima Ijuđi koji su sačuvaM plemeniti idealizam mladalačkog doha, sposobnost neprekidnog stvaranja, 'Stremljenja ka humanijem, naprednijem, U osnovi, bime se, protestuju, streme ka socijalnom preobražaju ond koji su eksploatisani, potoinjeni, depoivirani. U savremenom društvu iproletarijat je socijahia gmpa koja je depriviirana, eksploatisana; podmiadak proletarijata je deo mlade generaoije ikoji najsnažnije teži preobražavanju postoječe realnosti, socijalnoj inovacdji. Da iM ipak omladina može da vrši (i efaktivno vrši), neku samu ipo sebi dinamičnu .ulogu 'ili je, naprotiv, razbijena u grupe 1 tendencije koje odgovaraju klasama, siojevima koji postoje u dmštvu? Kakva je politička mogućnost omiadine? Mladi su onaj deo klase koji usled svoje socijalne mladosti, svog nedovoljno određenog položaja može da ostvamje najveoi stepen samostalnosti. Klasnd momenat u manjoj meri de-

3 ) U položaju omladine neophodno 1e uočiti dva nivoa. Prvo, ovu društvenu grupu karakteriše specifičan omladinski status; to je skup specifičnih ohcfežja koja čine status mladih u odnosu prema starijoj generaciji. U radu Pavla Novosela, ~Omladina u suvremenom svijetu” („Sociologija”, br. 1/58, s tr. 7 22), izložene su osnovne karakteristike omladinskog statusa. Autor posebno in’sistira na inferiomom statusu mladih u odnosu prema starijima, kao i na prelaznom karakteru njihovog položaja, jer je socijalna uloga omladine da se priprema za zauzimanje položaja i uloga u svetu odrashh. Drugi aspekt u položaju omladine ispoljen je na globalnom socijalnom planu; to je ođnos omladina —društvo. Položaj i uloga omladine definišu se u odnosu prema totumu društva, njegovoj socijalnoj strakturi, dominantmm političkim odnosima, vrednostima itd. <) Jedan primer neadekvatnog pristupa omladini predstavlja rad: Joseph Roucek . „The role of youth m modem politics”, ~11 Politico”, No. 1,1967. Autor osnovne socijalne konflikte prenosi na pođručje sukoba generacija. predviđajuči politički sukob između mlade i stare generacije u Americi.

MILAN VOJNOVIC