Gledišta

U ovom kratkom uvodu u igru sveta ne može biti reči o drugim „posebnijim” razumevanjima i eksploracijama igre, a naročito o igrama: logičkim i lingvističkim, antropološkim i psihološkim, sociološkim i političkim, umetničkim i estetičkim, koje se pojavljuju na sceni sadašnjosti. Prošlost i sadašnjost vode budućnosti. Treći momenat razvijanja lutanja odnosi se na budućnost koja se već iskazuje, taj momenat smo zahvatili u knjizi Ka planetarnoj misli: nastajanje-misao sveta i nastajanje-svet misli (1964). Ovo treće krilo triptihona nastoji, istovremeno istorijski, sistematski i prospektivno, da ispita smisao hoda svetske istorije, da stavi u pitanje velike idimenzije misli i sveta, da otvori problematiku jednog novog puta, Prema ritmu koji ide od zore antičke Grčke, preko hrišćanstva i njegove krize, do evropskog modernog doba koje vodi sopstvenoj univerzalizaciji, svojoj globalizaciji i svom prevazilaženju. Prema linijama sila koje idu od ozvaničenih moći religije, poezije i umetnosti, politike, filozofije, nauka i institucija ka osnovama iz kojih ove izviru: veri, poetičnosti i grafiji, radu i borbi, jeziku i misli, Ijubavi i igri. Svet postaje misao i misao postaje svet u enigmatičkom kru.su vremena. Kroz izazov koji lansira tehnika u pogledu svega onoga što jest, naša planeta lutajuće nebesko telo s one strane smisaonosti i apsurdnosti, istine i pogreške, moraćemo, možda, da mislimo i ida eksperimentišemo svet kao igru. Razvijanje trilogije lutanja objavljuje igru kao igru sve t a. Igra koja se igra kroz velike moći koje povezuju čoveka sa svetom, igra koja se igra kroz jezik i misao, prozu i poeziju biće u nastajanju fragmentarnog i fragmentovanog totaliteta višedimenzionalnoa i otvorenog sveta. Bog-problem, kozmička priroda, čovek u svetu, svetska istorija, noezija i umetnost, biće-ništavilo i sve-ništa, igra koju igramo, mi drugi Ijudi, mi igrači, igračke, izigrani. Ova igra možda govori ona koja se ne može imenovati jednim jezikom istovremeno totalitarnim i fragmentarnim. Od Hegelove Enci k 1 opedije filozofskih nauka iod Novalisove Poetske enciklopedije koje odgovaraju iedna drugoj neka vrsta sistematske i aforističke enciklopedije, koja pokušava da prevaziđe filozofiju i njeno odvajanje od poezije, očekuje svoj čas. Igra sveta pokušava da misli igru unutar koje se sve igre i sva pravila, svi prestupi i svi računi, sva značenja i sva tumačenja (globalna i partikularna) pojavljuju, iščezavaju, ponovo rađaju, kao međusvetske igre igrane ~od strane igre sveta koja podnosi sve snažne i slabačke lektire koje su o njoj date u vremenu, čak i one koje hoče da je zabašure i one koje preobra-

1014

KOSTAS AKSELOS