JUS standardizacija

vidjena ugovorom kojim se izgradnja investicionog objekta, ođnosno izvodjenje pojedinih rađova na investicionom objektu ustupa stranom izvodjaču (član 13. stav 3).

Prema tome, da bi se uopšte moglo govoriti o primeni međjunarodnih i stranih tehničkih propisa i Sstanđarđa, i, analogno

tome, i voditi zakonom predvidjeni postupak za dobijanje ođobrenja za njihovu pri-

menu, mora se ugovorom predvideti primena

tih propisa i standarda.

Na osnovu odobrenja Saveznog izvršnog veća, Savezni zavođ za standardizaciju iz= daje podnosiocu zahteva potvrđu o odđobrenju primene medjunarodnih ili stranih tehničkih propisa i stanđarda.

Određbom člana 13. stav 4. ovog Zakona propisano je da se potvrđa Saveznog zavoda za standardizaciju iz stava 1l. i 2. istog člana (što pretpostavlja prethodno dobijanje ođobrenja Saveznog izvršnog ve= ća na predlog Saveznog zavođa za stanđardizaciju), mora pribaviti pre zaključenja ugovora. Ova određba u praktičnoj primeni Zakona kod organizacija uđruženog rada izaziva odredjene nesporazume i, u vezi s tim, vrlo česte telefonske ili pismene upite. Naime, organizacije udruženog rada ističu sleđeće: ako ne mogu đa zaključe ugovor pre pribavljanja odgovarajuće potvrde, veoma rizikuju da im strani partner ili istupi iz ugovora, ili da postavlja mnogo oštrije ugovorne uslove od onih koji su već postignuti.

Odgovor na ovakva pitanja je sledeći:

U člam 12. pređmetnog Zakona je propisano da je ugovor o ustupanju izgranje investicionog objekta, odnosno izvodjenju pojeđinih rađova na investicionom objektu strancm izvodjaču, punovažan - đanom upisa ugovora u poseban registar koji se vo=di kođ Saveznog komiteta za energetiku i industriju. _

Prema tome, organizacija udruženog rađa može sa stranim izvodjačem zaključiti odgovarajući ugovor, pod uslovom da u ugoVor unese adekvatnu odredbu u smislu Xlana 12. naveđenog Zakona. Na taj način će stranog izvodjača zadržati u postignutim ugovornim obavezama, a istovremeno neće biti prejuđicirana zakonska obaveza.

Napred su izneti osnovni neđostaci i propusti koje organizacije udruženog rađa čine prilikcm podnošenja zahteva Saveznom zavođu za standarđizaciju po bilo kom od naveđenih zakonskih propisa.

Ovđe,se, medjutim, ovi nedostaci i propusti, moraju bliže komentarisati i mora se na njih sasvim odredjeno ukazati, u cilju ušteđe vremena i postizanja ekonomičnosti postupka.

1) Kađa je reč o nepoznavanju određjenih zakona i njihovog medjusobnog povezivanja, pored onog što je već rečeno, ukazuje se i na sleđeće:

- gubi se iz viđa đa je, u zavisnosti od

ugovora, često za primenu medjunarodnih i stranih tehničkih propisa i stanđarda, potrebno obezbediti odluku, odnosno odobrenje Saveznog izvršnog veća, Što pretpostavlja da Savezni zavod za stanđarđizaciju treba da odobri predlog a za sve to potrebno je - vreme;

-– gubi se, takodje, iz viđa đa se po jednom istom ugovoru mora sprovesti postupak i po dva zakonska osnova, na primer mišljenje Saveznog zavođa za standarđizaciju po članu 35. Zakona o đugoročnoj proizvodnoj kooperaciji ....... i odluka Saveznog izvršnog veća po osnovu člana 12. Zakona o stanđarđizaciji, za šta je potrebno - još više vremena. i

Kada bi se ovo znalo (a to bi se moglo i moralo oceniti u organizaciji udruženog rada - još prilikom podnošenja zahteva), onda bi izostale telefonske i druge intervencije kođ Saveznog zavođa za stamdardizaciju i nerazumevanje zbog čekanja na dobijanje potvrđe.

2) Pod neblagovremenošću podnošenja zahteva od strane organizacija uđruženog rada, podrazumevamo u dosađašnjoj praksi ne jednom - utvrdjenu činjenicu da se zahtevi podnose Saveznom zavođu za stanđdardđizaciju: -– u trenutku kađa je predmet već kompletiran sa svim podacima, prilozima i dokumentima - osim ođredjenog dokumenta u vezi sa mogućnošću primenjivanja međjunarodnih i stranih tehničkih propisa i stamdarda; ili

- tek onda kada se zahtev za registraciju ugovora preda Saveznom komitetu za energetiku i industriju i kadđa podnosilac zahteva buđe upozoren dđa predmet nije kompletiran.

Kakve su posledice ovakvog ponašanja organizacija udruženog rada?

Odgovor nije teško dati: nepotrebno izgubljeno vreme i dolazak u krajnje kritičnu vremensku situaciju kađa se rizikuje da partner istupi iz ugovora, ili da se prekorači rok početka korišćenja deviza, stranih ili domaćih kređita i tako dalje.

Tađa nastaju najrazličitije intervencije i gahtevi koji se upućuju Saveznom zavodu za standđarđizaciju, koji su, vrlo često, upravo apsurdni, kao na primer: predmet tek stigne, a već sutra dan se telefonom pita đa li je rešen, ili se predmet

Ga ao oaaErIEČEaČaČaČaČa aaa aa a o 3 __ _ __ E O _____ CL JM