Nova Evropa

Djurdjijanac Iraklije Cereteli. Vjerni sljedbenici Marksova učenja, oni su smatrali potrebnim da saradjuju i podupiru nacijonalnu revoluciju, a time i S9radjansku klasu na vlasti, Jer su držali nemogućim neposredni prelaz iz polu-feudalnog perijoda carizma u socijalističko društvo. Pokoravajući se neumitnom toku istorijskog zbivanja, kako su vjerovali, oni su se kasnije koalirali sa gradjanskim strankama, sve dok se i jedni i drugi nisu konačno potpuno kompromitovali. Boljševici su za vrijeme Februarske Revolucije bili JoOš neznatna manjina, bez vodja; ovi su se — zajedno sa Ljenjinom — nalazili Još u inostranstvu. Izmedju desnog i lijevog krila socijalista smjestili su se bili »centristi« (»cimervaldovci«), čiji je vodj takodjer bio Djurdjijanac, Čeidže; za njih se zaista može mirne duše reći, da nisu uopće znali šta hoće: niti su htjeli koaliciju sa gradjanima, niti su željeli sprovesti proletersku diktaturu kao boljševici. Ponajvažniju ulogu igrali su »eseri« (socijalisti-revolucijoneri), čiji se Slavni dio pristaša rekrutovao medju seljaštvom, ali koji su imali mnogo simpatizera i medju згадјапзкот штеббепсјJom. Oni su imali izradjen radikalni seljački program, ali ujedno ı nevjerovatno kompromisno vodjstvo; zato su se rano ocijepili od njih t. zv. »lijevi eseri«, koji su — pod vodjstvom darovite Marije Spiridonove — vrlo brzo našli dodira sa boljševicima. Vodj езега Њло је Ма бог Сегпоу, nesumnjivo markantna pojava u ruskom političkom životu, ali nedorastao februarskoj situaciji. Ova stranka, koja je propovijedala radikalnu agrarnu reformu, napustila je svoj vlastiti program u korist koalicije sa gradjanskim strankama, odnosno u korist fantoma »nacijonalne revolucije«e!...

Situacija stvorena Februarskom Revolucijom bila je otprilike ova. Na jednoj strani, radnički i vojnički — a kasnije i seljački — »sovjeti«; a na drugoj, Duma i Vlada. Stvarna vlast nalazila se u rukama SovjetA4, Jer su Jedino oni imali uporište u radničkim i vojničkim masama. Kod neruskih narod4 javljala se težnja za samostalnošću, pa Je tako pridolazilo i nacijonalno pitanje, koje Vlada nije bila u stanju riješiti. Vlada je ostala za rat, čime je učinila fatalnu grješku, jer se rat i revolucija isključuju. A konačno, nije riješen najsloženiji problem, agrarni, uslijed čega su se produživale unutarnje trzavice. Prilike u Rusiji

266

LI.