RTV Teorija i praksa

Branko Križanič,

dipl.inž.

PRIJENOS DODATNIH INFORMACIJA UNUTAR TELEVIZIJSKOG KANALA

U V O D Ideje o prijenosu dodatnih informacija unutar vertikalnog potisnog intervala televizijskog signala, začete su približno u isto vrijeme kada se je počeo redovno emitirati televizijski program. Več od pedesetih godina televizijske organizacije insertiraju u vertikalni potisni interval programskog signala koji emitiraju, pojedine ispitne impulse, koji se koriste u svrhu mjerenja. U prvoj fazi, dok je upotreba ovih impulsa bila ograničena na potrebe C/B televizije, radilo se o relativno jednostavnim impulsnim oblicima, koji su omogučavali, npr. mjerenja nivoa i lineariteta signala u toku emitiranja redovnog programa, nezavisno od sadržaja programskog signala. Razvojem televizije u boji zahtjevi mjerenja su postali znatno složeniji, jer je za procjenu kvaliteta televizijskog signala bilo potrebno izmjeriti veći broj parametara. Da bi ovo bilo moguće, neophodno je bilo insertirati veči broj signala, znatno složenijih impulsnih oblika, pa se tako javila tendencija zauzimanja većeg broja slobodnih linija u toku vertikalnog potisnog intervala, Početak redovnog emitiranja televizijskog signala u boji u zemljama zapadne Evrope 1968. godine, približno se poklapa sa naglim razvojem LSI (Large-scale integration - široko integrirane) digitalne tehnologije. Ovakav razvoj je uslovio mogućnost realnih razmišljanja o široj upotrebi komponenata digitalno-računarske tehnike, koje su do tada po cijeni bile pristupačne samo za korištenje u profesionalnim uređajima. Od tog vremena datiraju prvi ozbiljni pokušaji korištenja vertikalnog potisnog intervala u svrhu digitalnog prijenosa alfanumeričkih znakova. Osnovna je karakteristika ovih sistema da za kodiranje na predajnoj i dekodiranje na prijemnoj strani koriste elemente digitalno-računarske tehnike i samo onaj tko na prijemnoj strani ima odgovarajuči dekoder može tako odaslane informacije primati, ako želi, na ekranu svog televizijskog prijemnika, dok za gledaoca koji raspolaže

173