RTV Teorija i praksa
in PUT K JEZIKU RADIO-DRAMSKOG UMETNIČKOG DELA KAO TUMAČENJE I RAZUMEVANJE u prethodnom izlaganju smo naglasili da izvorna korespondentnost dvaju horizonata - horizonta teksta i horizonta interpretatora - implidra potrebu za razumevanjem i tumačenjem. Budući da se ta izvorna korespondentnost zbiva na Planu jezika kao univerzalnog horizonta tumačenja i razumevanja to nam je na ovom mestu zadatak da pokušamo promisliti jezik korespondenata kao topos hermeneutičke poligrafije radio-dramskog umetničkog dela. N'ajpre več na početku valja da naglasimo da je susret dvaju horizonata - horizonta dela i horizonta interpretatora - gotovo istovremen. „Gotovo” istovremen - to znači da radio-dramski tekst u trenutku konkretizacije ipak ima izvesnu vremensku prednost nad mterpretatorom. Dok je radio-dramski umetnički tekst u trenutku izvođenja već đogađanje, dotle je pozicija mterpretatora (tj. onoga koji razumeva) već očekivanje događanja a istodobno i neprestano prilagođavanje događanju. Jtohko kazemo da je susret dvaju horizonata jezičke svesti radio-dramskog umetničkog dela „gotovo” istovremen. Posle ove kratke, ah neophodne, digresije vratimo se problemu o kojem je ovde reč. Umverzalm honzont konkretizacije radio-dramskog umetničkog deia l este njegov jezik. Isti horizont nalazimo i u delatnosti tumacenja i razumevanja. Sve to karakteriše, šire uzev, „situaciju sporazumevanja u razgovoru”. Ova situacija „svoj Pravi obrat u hermeneutičko dobija tamo gdje se radi o razumijevanju tekstova.” s Put k jeziku radio-dramskog umetničkog dela u stvari je put k Drugom i obratno, put Drugog u stvari je put k jeziku radio-dramskog umetničkog dela. Stoga možemo, kao i H. G. Gadamer, da kažemo: „jezičko tumacenje je forma tumačenja uopšte”, „izvođenje, razumevanje, i tumačenje se neraskidivo prepliću jedno s drugim. 6 Interpretacija radio-dramskog umetničkog dela, vi imo mje (kao što je to slučaj isa muzikom isa izvođenjem poezije) u osnovi drugačija od razumevanja teksta prilikom citanja: razumijevanje uvek sadrži tumačenje”. 7 Ovo razumevanje i tumačenje, ponovimo to još jedanput, posredovano je jezikom. A jezik, u okvirima Gadam’erove
5 H.G. Gadamer, Istirm i metoda, „Veselin MasleSa”, Sarajevo, !978, str. 419, 6 H.G. Gadamer, op. ciL str. 433.
7 H.G. Gadamer, op. cit str. 434,
19