RTV Teorija i praksa

proističe i opšteprihvačena podjeia načina korištenja javnih informadja: manipulativm i onaj način koji „služi čovjeku da se iakše snalazi u složenim društvenim procesima, da znanjem stečenim na osnovu informacija utiče na tok i pravac tih procesa i da stvara stanje u kome neče biti slepo podređen društvenim silama koje njime, nezavisno od njegove volje, vladaju i manipulišu.” 7 Sama razrada ovog drugog određenja načina korištenja informacije pokazuje svu društvenu zasnovanost informacije. Naime, sami društveni procesi uslovljavaju šta če se kao informacija izvuči iz realnog i prezentovati javnosti, odnosno društveni proces uslovljava informaciju koja treba da bude u funkciji tog procesa, da na njega utiče. Stoga zahtjev za objektivnošču informacije može značiti da su i sredstva informisanja sastavni dio društvenih tokova, odnosno da ona čak i onda kada ne oblikuju informaciju, samim činom, izborom direktnog prisustva određenom događaju izražavaju i određeno opredjeljenje, opet zasnovano na širem, verifikovanom uvjerenju o prioritetu događaja koji če se prezentirati. Informacija je tako biti-u--poretku-stvari. U kakvom su odnosu dva svojstva televizije koja joj se najčešće pripisuju, odnosno kakva je razlika između televizije kao sredstva informacije i televizije kao sredstva komunikacije? Neki teoretičari sredstava javnog informisanja ukazuju na potrebu razlikovanja fenomena informacije i komunikacije. „Navedena mišljenja i definicije imaju cilj da istaknu da se ne rnože staviti znak jednakosti između informisanja i komuniciranja: smatrajući da prvo ima pasivnu ulogu, tj. u prvom redu da obavijesti, informiše, a primaoci (auditorij) se ponašaju pretežno kao objekat kome se obraćaju dmgi i upoznaju ga; dok je komuniciranje aktivniji, čak bismo mogK reći dvostrani odnos, gdje se razmjena informacija vrši u oba pravca i dolazi do izraza u fid-bek - povratna veza.” 8 Dr Aleksandar Todorović preuzima Deksterovo određenje komunikacije; „sadržaji masovnih medija koji utiču da se značajno menja ponašanje pojedinaca i pubKke imaju masovno-komunikacioni karakter.” 9 Međutim, dosta je autora koji komunikaciji pridaju svojstva informacije (ukoiiko

' Dr VojisJav Mičović, „Sudbina informacija", „HTV-teorija i pratea” BeoarEd broj 1/75, str. 20.

* Pto/.dr Mate Oreč, Osnovi sistema informisanja, „Privredni pregied”, „Osld?o-đenje M , Sarajevo, 1977, str. 17.

0 Dr Aieksandar Todorovič, Sociologija masovmh komunikacija, „Grsdina”, 1974, sfa- 93.

50