RTV Teorija i praksa
TEORIJSKA PREDISTORIJA Italijanski muzički pisac Mario Rinaldi 2 prihvata i prenosi stavove Pjera Santija (iz 1952) koji u svom traktatu razlikuje „nekoliko aspekata prenosa” 3 (muzičkih dela putem televizije) uzimajuči pri tom za polaznu jednu veoma interesantnu tačku - rad televizijskog režisera. To su u stvari sledeči programski oblici emisija ozbiljne muzike na televiziji: 1) simfonijski koncert, 2) kamerni i solistički koncert i 3) opera. Režijski rad, po Santiniju (kako ga Rinaldi navodi), ad extrema je informativan, pri čemu je jedina kreativna dimenzija svedena na pažljivo vizuelno pračenje „najvažnijih zbivanja u muzičkoj partituri” (raspective - izvođačkom aparatu) i njihovo izvođenje u žižu pažnje, na račun „onih sporednijih”, što, mutatis mutandis, važi i za televizijski prenos opere (Rinaldi s pravom posvečuje najviše pažnje ovom poslednjem). Rinaldi proširuje interes televizijskog medija na sve scensko-muzičke oblike, uključujuči i sasvim nov oblik - televizijsku operu (za koju navodi primer prve italijanske televizijske opere Le campane Renca Roselinija (Renzo Rosselini) iz 1959. ali о njoj govori tek kao o eksperimentu, prelaznom obliku - buduči da je odmah realizovana i kao radio-opera, a probleme televizijske režije posmatra iz tri aspekta - kroz stavove autora, interpretatora i publike - i zalaže se za maksimalno usklađivanje odnosa među njima, posebno naznačujuči pri tom izjednačujuča obeležja rada televizijskog režisera sa radom operskog režisera:
2 La musica nelle trasmissioni Radiotelevisive, Rim, ЈУ6O, naroćito u dva poglavlja: 15. „Musica e televisione”, str. 131-139, i 16. ~La regia dell’ opera lirica alla televisione” str. 140-150.
3 Razumljivo je što se ovde govori još isključivo o direktnom prenosu izvođenja muzičkih dela', buduči da je tek 1956. demonstriran rad prvog pravog magnetoskopa.
53