RTV Teorija i praksa
koja okuplja Muslimane uglavnom u Raškoj oblasti, primetan je naglasak na verskoj komponenti informisanja, što nije slučajno, s obzirom da je verski faktor bio odlučujući (pored volje Komunističke partije) u oblikovanju „muslimanske nacije”. Tako se u programu zahteva „dostupnost informativnih medija (radija, televizije i drugih) vjerskim zajednicama i vjernicima, za što postoje i načelni (princip ravnopravnosti građana) i praktični razlozi (jednako učešće vjernika u finansiranju ovih medija)”. 12 Neke druge etničke (nacionalne) stranke koje okupljaju pripadnike nacionalnih manjina koji žive u Srbiji, više su zainteresovane za garantovanje kolektivnih nacionalnih prava (između ostalog i školovanje i informisanje na maternjem jeziku) koje su stekle u poretku partijske države koja ih je izvela u maksimalno mogućem optimalnom modelu (o čemu najbolje govori model informisanja na jezicima narodnosti u Vojvodini). Indikativno je da se u programu Demokratske zajednice vojvođanskih Mađara, izričito zahteva zalaganje za „pravo na javno informisanje na jezicima narodnosti”, 15 što je uočljivo i u programu Demokratskog saveza Kosova koji se zalaže za „slobodu govora, štampe i političkog organiziranja”. 14 Istovetne programske odredbe su i u programu Partije za demokratsko delovanje iz Preševa, koja okuplja Albance sa juga Srbije. Pored zalaganja za „slobodno mišljenje i izražavanje, za slobođu reči, štampe i političkog organizovanja i za opštu amnestiju političkih zatvorenika”, ova etnička stranka angažuje se i za „izdavanje jednog informativnog biltena, časopisa, i formiranje jedne lokalne radio-stanice u cilju pravovremenog i svestranog informisanja građana ovog područja”. 15 Delimo mišljenje onih autora koji pluralizam višestranačkog tipa, uspostavljen nakon 1990. godine,
12 Isto, str. 45. 13 Isto, str. 16. 14 Vidcti: Pečujlić, Milić, Polidčke stranke..., str. 371. 15 Isto kao pod br. 5, slr. 46.
26