Svet

RAT U BOSNI: ČIME TRENUTNO RASPOLAŽE ALIJINA VOJSKA

Šta se zapravo dešavalo u operacijama kaje je tokom proteklog meseca i počekom apriia povela izetbegovićeva vojska u centralnoj Eosni i na Majevici? Koji će blti sledeci ciljevi muslimanskih napada? KoEiko će još, trogodišnjim ratom izmučena, blokirana od ieograda i zbog toierisanja kriminala na Earadžlća kivna srpska vojska, moći da izdržava naiete sve brojnijeg i boije naoružanog neprijateEja?

Plše: MUlvo|e Po P°v«ć

etrdeset dana pre isteka primirja u i Bosni i Hercegovini, 20. marta u 4.30 muslimanske snage započele su napad na dva srpska strategijska objekta. Zenički i Krajiški korpus Armije BiH su iz dva pravca napali srpske položaje na planini Vlašič, a snage Tuzlanskog korpusa pokrenule su ofanzivu na planini Majevici. Nakon koncentracije u područjima Ljute Grede i Mokrinja Zenički korpus je dolinom reke Ugar izvršio proboj na vlašićkoj visoravni, duboko na teritoriju pod srpskim nadzorom, ovladavši gotovo celom visoravni. Posle četiri dana zauzeo je radiokomunikacioni čvor na VI ašiču, najznačajniji telekomunikacioni objekat koji su pod svojim nadzorom držali Srbi u BiH.

Istovremeno, planinskim delom Galice, snage Sedmog krajiškog korpusa prodrle su sa zapadne strane Vlašića i tako dovele srpske snage u poluokruženje, preuzimajući nadzor nad celom Galicom. Oko 3.000 srpskih civila, stanovnika šest sela u podnožju Vlašića, otišlo je u zbeg. Srpska odbrana, organizovana samo na jednoj liniji, naprosto se raspala, a vojnici 22. srpske pešadijske brigade iz Kotor-Varoši, koji su pre mesec dana pretrpeli velike gubitke na Galici, nisu pružili jači otpor. Posada na releju bila je u potpunom okruženju 48 sati, ali su se na kraju uspeli probiti i spojiti sa glavnim snagama Vojske Republike Srpske. Vremenski uslovi na Vlašiću bili su strašni, temperatura se spuštala do 20 stepeni ispod nule, a nanosi snega su bili viši od jednog metra. Zasuti putevi onemogućili su bržu reakciju srpskih rezervnih snaga. Bez pojačanja i bez vatrene podrške, vojnici VRS nisu imali izgleda protiv znatno brojnijeg neprijatelja. S Vlašića i Galice su kao na dlanu držaii celu Lašvansku dolinu, a svojom artilje-

rijom mogli su doseći Travnik, Novi Travnik, Vitez i Zenicu. Uspe li Armija BiH sačuvati novoosvojene položaje, koji nadvisuju celu Bosansku krajinu prema Banjaluci, u ovom delu ratišta naći će se u znatno povoljnijem operativnom položaju, sa dobrim osloncem za napade prema Jajcu i Kotor-Varoši. Nakon osam dana borbe Srbi su stabilizovali svoju odbranu i pokrenuli protivofanzivu. Najžešće borbe vode se oko sportskih terena u Babanovcu. Na drugom delu ratišta snage 2. Tuzlanskog korpusa preduzele su znatno širu ofanzivu na severoistočnom delu planine Majevice, koji se nalazi pod nadzorom Istočnobosanskog korpusa sa sedištem u Bijeljini. Istovremeno kad i na Vlašiću, snage 2. korpusa napale su srpske položaje na širokom frontu od Celića do Teočaka. Primami cilj ofanzive je preuzimanje nadzora nad radiorelejnim čvorištem na Stolicama, čime bi se, koordinirano sa vlašićkom operacijom, gotovo potpuno presekla međusobna komunikacija između Banjeluke i Pala.

Muslimanska vojska držala je Stolice u potpunom okruženju gotovo četiri dana, a tada su snage brigade Specijalne policije, pod komandom Gorana Savića, izvršile proboj prema releju. lako napad 2. korpusa još traje, Srbi će neosporao übacivanjem svežih snaga nastojati da ojačaju svoju poziciju na releju kao što će i put koji vodi od Bijeljine preko Ugljevika i Banj Brda, do najviše kote 916. na kojoj se nalazi relej, verovatno bolje obezbediti. Kraj samog releja nalazi se još jedan privredni objekat, vrlo značajan, a to je termoelektrana u Ugljeviku. Da bi osposobili taj elektroenergetski objekat, Srbi su počeli izgradnju elektroprenosne mreže od Ugljevika do Banjeluke, kroz bosansku Posavinu, kako bi otklonili drastične redukcije struje u Bosanskoj krajini. Zato će nastojati po svaku cenu da nastave protivofanzivu s ciljem vraćanja snaga 2. korpusa Alijine vojske na početne položaje. General Sead Delić već drugi put pokreće svoju vojsku, pojačanu mudžahedinima iz arapskih zemalja, u napad za zauzimanje značajnih kota na Maje-

vici. Prošle jeseni, delujući gotovo u istom smeru, zauzeo je brdo Lisača blizu repetitora. lako su zarobili 64 srpska vojnika, i imali 16 poginulih, pomakli su svoje položaje samo 500 m u dubinu i 700 m po širim fronta. Na dmgom pravcu napada. Toromanići - Banj Brdo. CviIjevina - Adžića Kosa, I Kostići - Brezovica, gotovo su razbijene dve kompletne brigade tuzlanskog korpusa. Prema podacima poznatim iz bolnice, imali su 362 lakše i teže ranjena borca. Tačan broj poginulih nije poznat, ali se zna da je u direktnim borbama živote izgubilo i nekoliko viših oficira brigada koje su učestvovale u operacijama. Tada, neposredno pred potpisivanje četvoromesečnog prekida vatre, Tuzlanski korpus, koji raspolaže gotovo trećinom vojnika Armije BiH. imao je vrlo skromne količine naomžanja, prvenstveno teškog, a bio je ograničeu i oskudnom logističkom potporom. Tuzlanski korpus pod omžjem ima oko 45.000 vojnika. Međutim, prosečna opremljenost pešadijskom municijom bi-

Svet 14.04.1995.