Borba, Oct 25, 1991, page 7

„sy eca

POSMATRAČKA MISIJA EZ U BIH

Mnopo ljudi pod oružjen

DNEVNIK

Mi ćemo pomoći da dođe do mirnog rješenja problema u BiH.i Hrvatskoj, Jugoslavija je na raskršću, prije ili poslije rata rješenja će se tražiti u pregovorima — rekao

•....

je Van Hofen, šef misije

Sarajevo. — U Jugoslaviji se situacija toliko pogoršala da smo došli dotle da možemo imati građanski rat. Vido sam ovdje mnogo ljudi s oružjem, mnogi nisu disciplinovani, mnogi nisu ni trijezni. To je opasno u situaciji u kojoj smo — rekao je Van Hofen, šef Posmatračke misije EZ za Jugoslaviju, juče na konferenciji za štampu u Predsjedništvu Bosne i Hercegovine. On je novinare obavjestio da su regionalni centri Posmatračke misije trenutno u Sarajevu, Banjaluci, Bihaću, Mostaru, Tuzli, da će uskoro biti formiran i u Splitu, a da su ekipe posmatrača u Trebinju i Dubrovniku.

— Imao sam ovdje u BiH susrete sa ljudima koji traže razumno rješenje, ali ga još nisu našli. Mi ćemo pomoći da se dođe do mirnog rješenja problema ovdje u BiH, u Hrvatskoj, Srbiji i u drugim oblastima. Jugoslavija je na

Bez stranih trupa?

Upitan o mogućnosti angažovanja inostranih vojnih trupa, s obzirom da se čuju vijesti da ih Evropska unija priprema za Jugoslaviju, Van Hofen je rekao da bi bio vrlo iznenađen ako bi stvari tako stajale.

— Evropska unija razmišlja o održavanju mira, za angažovanje trupa potreban je poziv sukobljenih strana. Jedina situacija u kojoj vidim intervenciju oružanih snaga bila bi rezolucija Savjeta bezbijednosti Ujedinjenih nacija, a kako tada stvari funkcionišu vidjeli smo u zaljevskom ratu. Ja vjerujem u pregovore — rekao je Van Hofen.

raskršću, prije ili poslije rata rješenje će se tražiti u pregovorima, rekao je Van Hofen, podsjećajući da je u Kambodži po-

ginulo milion ljudi a sada se problem rješava pregovorima. Pregovori su zdrav razum naglasio je Von Hofen.

Na pitanje ko je blokirao luku Ploče, šef Posmatračke mi-

sije EZ je rekao da na moru lu-|

ku blokira JNA, a na kopnu hrvatske snage.

— Znam da je BiH ekonomska žrtva neprijateljstava između Hrvatske i Srbije. Deblokada luke je vezana i za jedno vrlo važno pitanje — Dubrovnik. Dubrovnik se direktno ne tiče Bosne i Hercegovine, ali indirektno ima veze sa BiH.

Na pitanje da li je Posmatračka misija posjetila trebinjska sela odgovorio je šef Misije za BiH Toni Abot. On je rekao da su se u Trebinju sastali predstavnici hrvatske zajednice i JNA, ali da nikakav zaključak nije donijet i da će misija nastojati da ih ponovo okupi na razgovor.

N. BUTUROVIĆ

KONFERENCIJA ZA ŠTAMPU SDS BIH

Haški dokumenti vode ti katastrofu

Jugoslavija, prema mišljenju dr Radovana Karadžića, ima sudbinu Čehoslovačke iz 1939. godine, ali se Njemačka neće zadovoljiti samo jednom žrtvom ћ :

1

Sarajevo. — Ponuđeni dokumenti na konferenciji u Hagu objektivno vode u katastrofu jugoslovensku državu i otvaraju sva politička pitanja u najsloženijem obliku, upozoreno je na jučerašnjoj konferenciji za štampu u Srpskoj demokratskoj stranci Bosne i Hercegovine. :

Njemačka i njene saveznice Austrija i Mađarska, rečeno je, kao i moćni katolički lobi u Evropi, treći put u 20. vijeku koriste iste kolaboracioniste da bi uspostavili novi fašistički poredak, zasnovan na germanskoj dominaciji i ukinuli saveznu državu južnih Slovena na štetu srpskog naroda. Svaki narod u Jugoslaviji, ocjenjuju u SDS-u, ima pravo da odluči o svojoj sudbini i nikakvi srbomrsci ne mogu određivati granice srpske države.

Haški potez Momira Bulatovića, smatra SDS, udar je na srpski i jugoslovenski oslobodilački napor da se očuva savezna država. Zato u

U Bosni federacija?

„Ukoliko do 17 sati, poručio je juče Karadžić, u BiH ne bude uspostavljen ustavni poredak ukidanjem svih nezakonito donesenih akata od partnera u vlasti, Srbi će konstituisati svoju Skupštinu. Time će biti omogućeno, prije svega, sprovođenje Ustava SFRJ i saveznih zakona kao i Ustava Republike ukoliko

10 Биде moguće.

Pošto Jugoslavija još postoji, ne može se primjenjivati ni jedna mjera „donesena „ypreglasavanjem. Nakon formiranja srpske skupštine, BiH će imati jednu vrstu federalne vlasti i neće biti rušena ni jedna institucija. To znači, objasnio je Karadžić, da neće biti povlačeni srpski kadrovi iz vlade i ostalih organa.

ovoj stranci očekuju jasnije određenje predsjednika Crne Gore i od crnogorskih čelnika i naroda u toj republici odbacivanje nametnutog haškog dokumenta.

Jugoslavija, prema riječima čelnika SDS dr Radovana Karadžića, ima sudbinu Čehoslovačke iz 1939.

Naš protivnik, smatra on, je Nje-

· mačka a ne Hrvatska. Njemačka se

neće zasititi samo jednom žrtvom. Ustrašena Evropa pokušava da Njemačku umilostivi žrtvujući Jugoslaviju, koja će se, tvrdi on, odbraniti — onoliko koliko se Srbi budu pitali tamo gdje žive. (Tanjug)

KONFERENCIJA ZA ŠTAMPU MBO

Za Jugoslaviju suverenih država

Mi smo zainteresovani za zajednicu suverenih država, neku vrstu konfederacije, u kojoj bi učestvovale i Srbija i Hrvatska, kaže dr Muhamed Filipović

Sarajevo. — „Mi smo zainteresovani za izgradnju zajednice država koja bi odgovarala današnjem stepenu našeg političkog, socijalnog i kulturnog razvoja i koja bi osigurala punu ravnopravnost svim njenim državama i narodima na demokratskoj osnovi. Takva zajednica bi, po našim zamislima, danas mogla biti samo jasno i precizno definirana zajednica suverenih država, neka vrsta konfederacije i u izgradnji takve zajednice mi bismo aktivno učestvovali“.

Ovo opredjeljenje Muslimanske bošnjačke organizacije (MBO) sadттапо je u odgovoru na inicijativu Predsjedništva Jugoslavije za konsultativni sastanak političkih predstavnika organa, organizacija, stranaka i pojedinaca koji su se izjasnili za očuvanje Jugoslavije. Njega je juče na re-

dovnoj konferencije za novinare izložio potpredsjednik Stranke akademik dr Muhamed Filipović.

Za naš odnos prema takvoj mogućoj zajednici, smatra MBO, bitno je da u njoj učestvuju i Srbija i Hrvatska, za što je neophodno pripremiti političke i druge uvjete. Potrebno je, takođe, čvrsto stati na stajalište mira i poštovanja teritorijalnog integriteta svih članica buduće zajednice i prihvatiti načelo da se sve promjene u statusu i unutarnjim odnosima mogu postizati samo dogovorima i političkim sredstvima.

Neke alternative, koje podrazumijevaju dalje vojno angažovanje i produbljivanje sukoba, smatra MBO, otežavajući su momenat za mogućnost takvog dogovora. MBO je pri-

stalica političkih pregovora i dogovaranja o svim pitanjima, ali takvih koji polaze od realnog stanja stvari i uvažavanja stvarnih političkih činjenica, te bez uvjetovanja i ograničenja. U tom smislu i sa tim ograničenjima, kaže potpredsjednik MBO akademik Filipović, u vezi s inicijativom Predsjedništva SFRJ, i mi izražavamo volju da učestvujemo u takvim razgovorima.

U vezi sa aktuelnom političkom situacijom u BiH, a naročito nacionalnim plebiscitima, koje MBO ocjenjuje bespredmetnim, akademik Filipović nagovijestio je za danas održavanje sastanka opozicionih stranaka u Skupštini BiH,

(Tanjug)

PETAK 25. OKTOBAR 1991. GODINE 7

PISMO SRPSKOG PATRIJARHA PAVLA LORDU

KARINGTONU

Nemojte ogrešiti

svoje duše

Onima koji su vekovima unijatili i pokrštavali, a u Drugom svetskom ratu i fizički zatirali Srbe samo zato što su Srbi i pravoslavci, više se ne može verovati. Tu strašnu istinu treba da shvate i svi dosadašnji Jugosloveni i civilizovana Evropa, kaže se u pismu gospodina Pavla lordu Karingtonu

Beograd. — Povodom zbivanja sa srpskim narodom u Hrvatskoj, srpski patrijarh gospodin Pavle uputio je pismo predsedavajućem Konferencije o Jugoslaviji lordu Karingtonu u kome se kaže:

„Kao vekovni čuvari srpske duhovnosti i srpskog nacionalnog i kulturno-istorijskog identiteta, Srpska pravoslavna crkva je posebno zabrinuta za sudbinu srpskog naroda u ovom prelomnom času. Po drugi put u ovom veku srpski narod je suočen sa genocidom i izgonom sa teritorija na kojima je vekovima živeo.

Prvi put se to dogodilo tokom Drugog svetskog rata pod takozvanom Nezavisnom državom Hrvatskom, kvislinškom i fašističkom tvorevinom nacističke Nemačke i fašističke Italije. Tom prilikom preko 700.000 Srba zaklano je i umoreno po pravilu na svirep način u Jasenovcu, drugim logorima smrti i u brojnim jamama i ponorima u kojima neki od njih i danas počivaju, a po neki iz jama izbavljeni još i danas svedoče sa tog stradanja i pakla. Sve ovo je činjeno prema programu stvaranja etnički čiste Hrvatske i zatiranja svih Srba, što je najbolje izrazio ustaški ministar doglavnik Mile Budak koji je rekao: „Jedan dio Srba ćemo pobiti, drugi raseliti, a ostale ćemo prevesti u katoličku vjeru i tako pretopiti u Hrvate“.

Srbi — divljač za odstrel

Bitan deo tog zločinskog nauma bio je nasilno pokrštavanje pravoslavnih Srba što je provodila katolička crkva u Hrvatskoj. Sprovođenje tog zločinakog plana iznenadilo je čak i specijalnog nemačkog poslanika — Hermana Nojbahera, koji je na sledeći način izveštaVao svOje pretpostavljene: „Recept za pravoslavce ustaškog vođe i poglavnika Ante Pavelića podseća na najkrvavije ratove koji se pamte. Jedna trećina Srba mora se pokatoličiti, jedna trećina napustiti zemlju, a jedna trećina mora umreti. Poslednja tačka ovog programa bila je sprovedena. Na osnovu izveštaja koji su doprli do mene cenim da je broj onih koji su goloruki poklani oko tri četrtvine miliona“.

Tako su Srbi postali divljač za odstrel. Spiskovi smrti bili su gotovo beskrajni.

Sa ponovnim proglašavanjem nezavisnosti Hrvatske i izričitim priznanjem njenog predsednika Franje Tuđmana da je njena preteča u tom navodnom neprekinutom hiljadugodišnjem kontinuitetu hrvatske državnosti i takozvane Nezavisne države Hrvatske započelo je novo, a po mogućim posledicama možda i pogubnije stradanje Srba u Hrvatskoj.

Ti naši sunarodnici iste vere i krvi suočeni su sa sledećim kobnim izborom: ili će se oružjem u ruci izboriti za opstanak u istoj državi sa maticom srpskog naroda, ili će biti prisiljeni da se iz te „nove NDH“ pre ili posle ise-

le. Trećega nema.

Zato ih srpska država i srpski narod moraju zaštititi svim legitimnim sredstvima uključujući i oružanu samoodbranu srpskih života i svih srpskih krajina.

Teritorije na kojima je srpski narod vekovima živeo i na kojima je aprila 1941. godine imao etničku većinu, pre izvršenja genocida nad njima od strane hrvatskih kvisliniških vlasti, ne mogu ostati u sastavu bilo kakve nezavisne Hrvatske već se moraju naći pod zajedničkim državnim krovom sa današnjom Srbijom i svim srpskim kajinama. Žrtue i dželati više ne тоди гаједпо

Vreme je da se shvati da žrtve genocida i njegovi negdašnji, a možda i budući vinovnici, ne mogu više živeti zajedno. Posle Drugog svetskog rata niko nije prisiljavao Jevreje da žive zajedno sa Nemcima u istoj državi. Srbi su, međutim, bili prisiljeni da žive zajedno sa hrvatima, doduše u okviru Jugoslavije kao zajedničke države u kojoj je Hrvatska bila samo jedna od šest federalnih jedinica. Granice te Hrvatske nisu ni istorijske, ni etničke, nego određene voljom Josipa Broza Tita, vođe komuističke revolucije u Jugoslaviji, a Hrvata po narodnosti.

Onog trenutka kada su Hrva-

. ti proglasili nezavisnost takve

Hrvatske Srbi u Hrvatskoj su koristeći to isto pravo naroda na samoopredeljenje do otcepljenja odlučili da žive u krnjoj Jugoslaviji, odnosno u državi u kojoj će biti matica srpskog naroda. U protivnom, pre ili posle, bili bi izloženi zatiranju svog nacionalnog identiteta, svoje vere i imena a možda i progonstvom i fizičkom istrebljenju. Onima koji su vekovima unijatili i po krštavali, a u Drugom svetskom ratu i fizički zatirali Srbe, samo zato što su Srbi i pravoslavci, više se ne može verovati. Tu strašnu istinu treba da shvate i svi dosadašnji Jugosloveni i civilizovana Evropa.

Srpska pravoslavna crkva ovim se ne zalaže samo za istorijsko i demokratsko pravo srpskog naroda već želi da stane na stranu pravde i istine univerzalnih i hrišćanskih principa na kojima bi morali da se zasnivaju odnosi među ljudima i narodima. Srpska pravoslavna crkva se zalaže za poštovanje interesa hrvatskog naroda, ali da se na isti način uvažavaju i životi i interesi srpskog: naroda. Zalažući se za ove principe, molimo vas da se i vi založite za njih kako bi se došlo do pravednih rešenja i kako ne bi ogrešili svoje duše. U duhu svoje izvorne misic Srpska pravoslavna crkva, svi njeni arhijereji i sveštenici moliće se i mole se Bogu za mir u ovoj napaćenoj zemlji“, kaže se u pismu srpskog patrijarha gospodina Pavla predsedavajućem međunarodne Konferencije o Jugoslaviji lordu Karingtonu.