JUS standardizacija

amo ———=====———

Predlog br. 2139

a irure 51 DK 633.850:631.576.22/23 · JUS E.B4.418

Krajnji rok za dostavljanje primedaba: 1 jul 1957 eni U CO U UI e Ce KC ie As) IV

2.1

2.2, 2

2.4

2.41 2.411

2.412

2.5

2.6

3.1 3.11

8.12

3.121

3.122

3.123

Opseg i primena Ovaj stamdard odmosi se na seme-koštice bun-

deva (Cucurbito pepo 1.) namenjeno proizvodnji ulja.

Karakteristične osobine i propisi kvaliteta

Za proizvodnju ulja dolaze u obzir sve vrste se--

mena bumdeva koje mora: da odgovara sledećim uslovima.

Sadržaj ulja (petrol-etarski ekstrakt) gd 329%/0

do 38"/o. Sadržaj vlage najviše 12%/o.

Sadržaj slobodmih masnih kiselina u: ulju najviše 3.0% račumato na pmpetrol-etarski ekstrakt, izraženo lu procenitima oleinske kiseline.

Sadržaj ukupnih: stranih primesa majviše 3.0, od čega sme da olpadne na mineralne nečistoće najviše 0,25".

Strame (primese ovog) semena su:

— mineralne nečistoće, kao što su pesak, zemilja, kamenje, prašina itd.,

— organske nečistoće kao što su idelovi stabljika, lista ili cveta, strano seme, uključivo uljano seme, ljuske, semenje koje nema ipripadajuću jezgru (šturo) itd.

Seme bumdeva mora biti zdravo, bez plesni, je-

(dro i SuVoO.

Svi mapred navedeni podaci odnose se na- ishodni kvalitet semena bumdeva, tj, kako je ono primiljeno za preradi,

Proveravanje kvaliteta

Kvalitet semena bundeve proverava se na uzorcima prema niže navedenim odredibama::

'Uzimanje uzoraka,

Uzorke uzimaju stručna lica koja su dobro upoznata sa mačimom uzimamja uzoraka i koja su zato ovlašćena od zaimteresovamih stranaka. Uzorci se uzimaju,od svake isporučene količine, pre isporuke (kod proizvođača odmosno isporučioca) ili posle izvršene isporuke (kod mpotrošača odnosno kupca), prema sporazumi zainteresovanih stranaka.

U slučajevima otsutnosti jednog pretstavnika zainteresovamih: stranaka zamenjuje sa arbitražni, odnosno privredno-sudiski, veštak.

Uzorci se uzimaju pomoću metalne sonde, kašike, odnosno podesnog suda za tu svrhu. Sondom se uzimaju uzorci semena bundeve u rasutom stanju (rinfuza)i lili pakovano u vreće, a kašikom, odnosno lopatom ako se uzorci uzimaju pri utovaru, odnosno istovaru gde seme pada ili se kreće.

Ako je seme ibidea u rasutom stanju uzorci se uzimaju sa raznih mesta i to dijagonalno prema uglovima iz gornjeg, sredmjeg i donjes sloja u jednakim Roličimama.

Ako je seme bumdeva pakovano u vrećama uzorci se uzimaju sa vrha, iz sredime i sa idina vreće u jednakim. količinama.

Alko se uzorci semena uzimaju“ pri utovaru ili istovaru uzimanje uzoraka se vrši:

SEME BUNDEVA (BUČA) — ma industrisku. preradu —

eca uuu auuu zuca muzu uu

3.13

3.15

3.18

3.17

3.18

3.19

3.22

a) kodi utovara ili istovara semema bundeva u rasutom stanju ma majpogodmijem mestu, kod elevatora, sprovodnih cevi itd., gde seme pada u vagon, šlep, brod ili kamion u jednakim: vremenskim razmacima i jednakim 'kolLičinama; b) kod utovara ili istovara semena bumdeva pakovanog u vrećama uzorci se uzimaju prema tački 3.129 ovog stamdarda.

Svi Uzorci uzeti po prethodnim. fačkama ovos standarda sw mpojedimačni uzorci ikoji se Stavljaju u jedan čist i suv veći sudi ili vreću i izmešaju i tada pretstavljaju prosečam uzorak jedne isporuke, Od ovog uzorka: izdvajaju se konačni uzorci metodom mešanja i četvrtanja, pa se oni dostavljaju ma ispitivanje.

Uzorci namenjeni ispitivanju stavljaju se u sudove koji se hermetički zatvaraju; sudovi moraju: biti izrađeni od stakla, belog lima, alumimijuma ili: drugog materijala koji ne oksidiše.

Svaki uzorak namenjen ispitivanju mora biti zapečaćen pečatom: zainteresovanih stranaka. Pečaćenje mora: biti izvršeno na mačim koji isključuje mogućnost otvaranja sudova, a da se pri tome me povredi pakovanje.

Svaki uzorak semena bundeve namenjem ispitivanju mora: biti snabdevenm kartonskim, priveskom: na kome moraju biti mavedeni sledeći podaci: —,Ooznaka uzorka i naziv proizvođača, — naziv i sedište proizvođača-isporučioca, — Ibroj vagona, šlepa, ime broda li ukupna količima isporuke ma koju” se uzorak odmosi, — Vrsta pakovanja: i spoljni izgledi proizvoda, — datum: isporuke, mesto i datum uzimanja uzoraka, — Dotpisi lica koja su uzimala uzorke. O uzimanju uzoraka sastavlja'se zapisnik u potrebnom: broju istovetnih primeraka; zapisnik potpisuju lica koja su uzimala uzorke. Zapisnik sadrži sve podatke navedene wu tački 3.16 ovog standarda, i eventualna zapažanja prilikom uzimamija uzoraka koji bi mogli uticati na rezultate ispitivanja (vremenske prilike, stanje prevoznih sredstava: i slično). Po jedam primerak zapisnika sa uzorkom: zadržavaju kupac i prodavac, jeđan se dostavlja laboratoriji koja vrši ispitivanje, a jedam: se Dprimerak čuva za slučaj spora ma mestu: koije sporazummo određuju izainteresovane strame. Spornu amalizu vrši laboratorija koju sporazum-– mo izaberu zainteresovane strane. Uzorci se čuvaju na hladnom, suvom: i čistom mestu|sa rokom važnosti majviše 90 dama. 'Uikoliko je seme bundeve vlažno, pa postoji pretpostavka reklamacije u pogledu vlage, odnosno ulkoliko postoji mogućnost da se seme u hermetički zatvorenim sudovima pokvari, tada se uzimaju dvostruki konačni uzorci od kojih se jedan mora prosušiti. Na ovakvom uzorku mora se posebno označiti da je izvršeno prethodmo sušenije. Veličina i broj uzoraka Kod isporuke semena bumdeva odi 10.000 kg količina prosečnog uzorka mora: da bude najmanje 4 km. Ako je jedna isporuka veća od 10.000 ks onda se od svakih daljih 10.000 kg ili započetih. 10.000 ks uzima još 2 kg! za prosečni uzorak. Uzorci. se uzimaju od cele jedne isporuke ili od jedinice isporuke, naprimer od celog tovara od 1.000 tona, ili svakog vagona (transporimog sredstva) posebno.

| _STANDARDIZACIJA

o a a aa aaa III III III I= =—=———E=___-