JUS standardizacija

brojčano označavanje alata

u poslovnom procesu preduzeća

kao sredstvo

za standardizaciju i racionalizaciju proizvodnje

Mitrović Branimir, dipl. ing.

Brojčano označavanje i standardi alata

Brojčano označavanje svih činilaca i procesa poslovnog sistema u preduzeću nametnula se kao neophodna potreba pri uvođenju automatske obrade podataka na kompjuterima. Međutim, brojčano označavanje može se koristiti i te kako i pri rutinskoj (konvencionalnoj) obradi podataka za potpunu jednoznačnu i nedvosmislenu identifikaciju svih činilaca ı procesa u poslovnom sistemu preduzeća, uspostavljanju veza između njih, naročito kod manjih preduzeća pri čemu se olakšava praćenje ı kontrola poslovanja, odnosno podiže nivo Organizacije preduzeća. Polazeći od toga da se organizaciJom podiže produktivnost rada, a shvaćena kao sinhronizacija činilaca ı procesa poslovanja ona predstavlja slabu tačku u mnogim organizaciJama udruženog rada. Nedostaje nam još uvek čvrsta ı efikasna organizacija u okviru užih grupacija proizvođača i trgovine u okviru reprodukcionih celina itd.

Označavanje alata činioc poslovnog procesa u metalnoj industriji u smislu bolje kontrole i praćenja pri njegovoj izradi, plasmanu, DpOotrošnji i eksploataciji pruža korist kako proizvođaču tako i potrošaču alata. Brojčanim označavanjem se formira sistematski pregled alata u magacinu alata tako da je manipulacija sa alatom olakšana, a u isto vreme 1ı sporazumevanje. Danas se u metalnoj industriji označavanje po paralelnom sistemu označavanja svih činilaca i procesa poslovnog sistema, pa prema tome i alata, pokazalo kao najbolje rešenje. Paralelni sistem označavanja alata sastoji se od identifikacionog broja, naziva alata i klasifikacionog broja. (sl. 1.).

| JEEP DOOM) Droj

Identifikacioni broj je redni broj alata i njegova veličina (broj mesta) se formira na Osnovu veličine skupa shodno sistemu označavanja koji je preduzeće i definisalo vodeći računa o perspektivnom razvoju, odnosno uvođenju novih alata u poslovni proces.

Naziv alata formira se na bazi nacionalnih, a ukoliko oni ne postoje na bazi internacionalnih odnosno internih standarda. U svim nacionalnim i internacionalnim standardima tačka Ooznačavanja u poslovnoj i tehničkoj dokumentaciji ustvari definiše naziv alata. Klasifikacioni broj je skup kodiranih karakteristika alata (grupa, podgrupa, oblik, tip i sl.) na osnovu koga je moguće sortirati odnosno formirati manje skupove alata pogodne za analizu.

Uzimajući u obzir da nacionalni standardi alata služe kao sredstvo pri prometu odnosno sporazumevanju ma relaciji proizvođač — potrošač alata, brojna oznaka alata (identifikacioni broj) treba da bude uneta u nacionalne standarde, kataloge proizvođača ı interne standarde proizvođača i potrošača alata. Identifikacioni broj treba da bude utisnut i na samom alatu na pogodnom i vidljivom mestu. Unošenje identifikacionih brojeva u nacionalne standarde moguće je i opravdano samo za normalnu izvedbu alata koja je precizirana odnosnim standardom za oblik i mere. Na taj način korišćenjem JUS. standarda za narudžbu alata, postignuta je potpuna identifikacija i sporazumevanje što olakšava promet i podiže nivo poslovnosti. Pri tom se mora imati u vidu da samo jedan alat (varijanta alata) definisan oznakom (tačka označavanja iz nacionalnog standarda za oblik i mere alata) mora nositi samo jedan broj. Nedopustivo je da jedan alat nosi dva identifikaciona broja, odnosno da dva alata imaju iste identifikacione brojeve.

Ako se uzme da u našoj zemlji postoji više je-

KMlasifikacion! broj