JUS standardizacija
Ovi standardi biće objavljeni tokom ove godine.
Tekstilni proizvodi za sanitetske svrhe (gaze, zavoji, vate) predmet su standardizacije. Krajem prošle godine, ocenjeno je da ove standarde takodje treba revidirati, sačinjen je program i izradjen koncept kompleksne standardizacije tekstila u sanitetske svrhe. Kada se pristupilo izradi nacrta reviziJe standarda konstatovano je da su ovi proizvodi predmet zakona iz oblasti zdravstva, da su uvršteni u arupu le= kova i da su delom obuhvaćeni propisima jugoslovenske farmakopeje. Stoga DO svemu sudeći, ove stanđarde treba staviti van snage, odnosno prihvatiti nadležnost odgovarajućih ovlašćenih ko=misija Saveznog komiteta za zdravstvo
i socijalnu zaštitu; svi prikupljeni podaci i dokumentacija biće od koristi i ovim komisijama, uz učešće i naših stručnjaka iz oblasti tekstila.
Radna odeća je takodje predmet standardđdizacije. Standardima su obuhvaćeni proizvođi koji se kao radna ođeća koriste u raznim industrijama i u poljoprivredi. Medjutim, standđarđima nisu obuhvaćeni proizvodi koji se koriste kao specijalna zaštitna odeća kao što je zaštitna ođeća radnika u hemijskoj industriji, u naftnoj industriji, ili radnika koji rade na benzinskim pumpama, u trafostanicama i slično.
Reviziji postojećih standarda za radnu odeću i izradi novih standarda za specijalnu zaštitnu ođeću nije se pristupilo iz razloga što se prethodno mora izraditi koncept pristupa standardizaciji čitavog niza proizvoda koji se koriste kao zaštita na radu a to su:
– proizvodi koji štite glavu
- proizvodi koji štite vid, disajne organe i lice,
– proizvodi koji štite prsa i sređišni deo tela (uključujući i, edećuj kecelje i sl.),
- proizvođi koji štite noge,
- proizvodi koji štite od uđara električne struje,
-– proizvođi koji štite od paljenjapožara, visokih temperatura radne sredine, od hladnoće, od mehaničkih udara i niza drugih uticaja kojima Je izložen radnik na radnom mestu.
Po ovom zadatku, smatra se da bi bilo celishodno učiniti sledeće:
- sistematski prikazati radna mesta zavisno od identičnih opasnosti ko= Jima su izloženi radnici;
- utvrđiti karakter takvih opasnosti;
- utvrditi uslove kojima se mogu sprečiti posledice takvih opasnosti;
- utvrditi karakteristike materijala koji mogu da se koriste kao zaštitno sredstvo na takvim radnim mestima, i
- konačno prepustiti proizvodjačima zaštitnih proizvoda da mođeliraju proizvode i njihov konačan oblik poštujući osnovno pravilo da takvo zaštitno sredstvo radnik bez teškoća može· i na duži period koristiti.
Ovim kompleksom naravno bila bi obuh= vaćena i obična tekstilna radna odeća čiji je prevashodni zađatak da rađnika zaštiti od prljavštine pri rađu i da bude funkcionalna pri opsluživanju ma= šina .i obavljanju tekućih poslova na radnom mestu.
Metode ispitivanja tekstilnih sirovina, poluproizvođa i gotovih proizvodđa bile su i do sađa, a i u buđuće, predmet stanđardizacije. Uopšte, one će biti najbrojnije zastupljene u jugoslovenskoj standarđizaciji.
Revizija postojećih standđardđda za metode ispitivanja je takav zadatak koji postaje aktuelan onog trenutka kađa
se kod nas ili u svetu izrađe i pokažu celishodne i racionalne neke druge me= tode u odnosu na postojeće.
U nas je u planu da se skoro sve metođe ispitivanja (a većina ih je starijeg datuma) reviđiraju a kod većine to će biti sasvim neznatne izmene uslovljene primenom novih jeđinica mera ili izmenom nekih tolerancija pri rađu. U prvom redu revidiraće se metode ispitivanja postojanosti obojenja i metode odredjivanja sirovinskog sastava tekstilnih materijala.
mogućnosti izrade univerzalnih standarda ı uloga granskih ı internih standarda
Pod univerzalnim standardom podrazu-– mevao bi se standard koji bi po sadržaju obuhvatio niz proizvođa (sirovina ili gotovih proizvoda) i utvrdio parametre od opšteg interesa za celu tekstilnu industriju ili njen deo i njihove korisnike.
ZO ar a i m uu am ===BNL M. uuu uuu pu uuu ini aju