JUS standardizacija

koje su se svođile na to da se,s obzirom na prirodu pojave i dejstva zemljotresa, bavimo vrlo preciznim proračunom reakcija konstrukcije pri neprecizno ođredjenom seizmičkom opterećenju. Medjutim, nastojaće se i đalje da se što je moguće više otklanjaju ove neusaglašenosti.

U oblasti konstrukcija, metođa proračuna i izbora materijala za primarnu i sekunđarnu Konstrukciju, novi Pravilnik obavezuje i omogućuje više ispoljavanje konstrukterskog i racionalnog đuha bez strogih propisanih uslova. Tako se đaje prostor primeni teorije granične nosivosti konstruktivnih sistema. Kod seizmičke analize i proračuna Konstrukcije mogu se primenjivati metode dinamičke analize ne kao izuzetak već kao pravilo. U cilju uspešne primene pomenutih metoda sagleđane su i đate vrednosti koeficijenta đuktiliteta i prigušenja vibracija za najzastupljenije tipove konstrukcija. Za Što uspešnije konstruisanje seizmički otpornih konstrukcija (zgrađa) dati su bliži kriterijumi, uslovi i elementi.

Odredbama Pravilnika značajno mesto se daje fazi ispitivanja konstrukcija, naročito za prototipske objekte i objekte van kategorije.

Opravđane i kvalitetne inovacije postojećeg Pravilnika o tehničkim propisima O gradjenju U seizmičkim pođručjima su inicirale, odnosno uslovljavaju inovacije i drugih tehničkih propisa. Naročito je interesantno pitanje medjuzavisnosti sa tehničkim propisima iz oblasti proizvodnje, upotrebe i ođržavanja armirano-betonskih, prethodno napregnutih i drugih elemenata i konstrukcija, naročito kađa je reč o montažno-demontažnim tipovima. Ova međjuzavisnost proizilazi iz prostog razloga, ŠtO se konstrukcija objekta nalazi u najnepovoljnijim uslovima funkcionisanja pod dejstvom intenzivnih zemljotresa, počev od prijema opterećenja, njegove đis-

tribucije na elemente konstruktivnog sistema, prijema i nošenja elemenata i konstrukcije, đo predaje na temelje konstrukcije i tlo. Zato uspešno konstruisanje objekta i izbor materijala za zemljotresne uslove obezbedjuje njegovu stabilnost kod prijema i prenosa normalnih (gravita-– ciona i korisna) opterećenja. Inovacijom su zahvaćeni načini đetaljnog utvrdiivanja uticaja geoloških uslova tla i projektne seizmičnosti preko kategorizacije objekata prema nameni. Ozbiljno razmatranje zaslužuje |pitanje stanja regulative u drugim oblastima zaštite od zemljotresa i njen uticaj na rešenja i realizaciju Pravilnika u oblasti tehnike izgradnje. Poznato je · đa su republike i pokrajime đonele posebne zakone za zaštitu od elementarnih nepogođa i drugih katastrofa gđe su tretirani organizacioni, sociološki i operativni aspekti zaštite i otklanjanja nastalih posledica. _

Polazeći ođ obima i stepena ugroženosti zemljotresima visokog intenziteta, kao i petrebe i mogućnosti zaštite od istih, Secijalistička Republika Slovenija je donela poseban Zakon o seizmičkoj službi. U njemu se integralno razmatraju i rešavaju svi aspekti zaštite ođ zemljotresa. Sigur= no, da je to korak napred koji doprinosi pre svega uspešnijem realizovanju Pravilnika o tehničkim merama zaštite kod izgradđnje objekata, zatim pređuzimanju drugih mera organizacijskog karaktera, koje mogu da upotpune tehničke mere, kao i da ne dozvole da se ispolje štetne posledice u punoj meri ako tehničke mere nisu kvalitetno i na vreme rea&lizovane.

Na kraju se napominje da je đeo inovacija koje su unete u novi Pravilnik o tehničkim normativima za izgradnju objekata visoko=gradnje u seizmičkim područjima realizovan kod sanacije objekata u Crnoj Gori, na Osnovu odgovarajućih propisa nadležnih organa Socijalističke Republike Crne Gore.

231