JUS standardizacija
inicijative za koordinaciju rada na tehničkoj
terminologiji
sa osvrtom na sastanak održan 5.maja 1981. u Saveznom .
zavodu za standardizaciju
Miroslav Isaković, dipl. prav.
Dok je u svetu u punom usponu rađ na utvrdjivanju naučne i stručne terminologije, teorijsko-metodološko izučavanje i praktično povezivanje ovoga rađa , u Jugoslaviji je takav rad jedva vidljiv. Dijagnoza stara već više godina da prisustvujemo po= rastu terminološke zbrke veoma malo podstiče napore da se ovoj zbrci suprotstavljamo. Dok nam i letimičan uviđ u zbivanja na području terminologije u svetu otKriva ne samo brojnu literaturu posvećenu ovoj problematici, mnogobrojne strune rečnike, već i čitave organizovane sisteme veza i međjusobnog informišanja centara koji se terminologijom bave, mnoge primere korišćenja kompjutera za terminološku obradu (terminološke banke pođataka), Jugoslavija skoro đa predstavlja belu mrlju na terminološkoj karti sveta. Ukoliko se đo= sađašnje zaostajanje, koje se može pravdati nedostatkom ođredjenih kulturnih pretpostavki, nastavi da posmatra sa fatalističkim mirom sposobnost za komuniciranje sa svetom nauke 1 tehnike i međjusobno stručno komuniciranje biće još više umanjeni. Zato svest o potrebi da se pređuzme temeljnije i organizovanije rešavanje problema u oblasti terminologije, pogotovu ako se ima u vidu da je moguće tražiti oslonac u saznanjima i praksi razvijenijih zemalja, treba širiti, a praktičan rad postupno UuvOditi u red koji će omogućiti da se racionalno koriste stručne snage i finansijska gređstva kojih ionako nema đovoljno.
Ali kojim putem poći? Ma koliko bili nestrpljivi da pridjemo praktičnoj obrađi . terminologije pojeđinih oblasti, svako parcijalno angažovanje, Dez stvaranja sistema rada i veza pružaće srazmerno male rezultate. Stoga je potrebno, po mišljenju mnogih čija je preokupacija terminologija, prići organizovanju sistema koordinacije aktivnosti u oblasti terminologije.
ki Postupnom izgradnjom ovog-sistema ostvarilo bi se nekoliko osnovnih ciljeva:
232
– znatno bolja informisanost (koja je da= nas minimalna) o rađu na terminologiji u Jugoslaviji i u svetu,
– stvaranje uslova da se različiti projekti iz oblasti terminologije metođološki i finansijski povezuju što će doprineti ušteđi snage i sredstava kao i adekvatnom korišćenju i sklađištenju terminološke baze, - bolje povezivanje sa mrežom terminoloških centara u svetu.
Imajući u vidu potrebu za organizovanjem i koorđinacijom terminoloških aktivnosti na više mesta izrečeni su predlozi đa sa, po jezičkim područjima, sazovu inicijativni sastanci koji bi otvorili proces smišljenog\izgradjivanja veza u rađu na terminologiji. Jedan takav sastanak održan je u Beograđu, 5. maja 1981. gođine, u prostorijama Saveznog zavođa za standarđizaciju. Na sastanku su uzeli učešće
naučni i stručni saradnici iz Srpske aka-– demije nauka i umetnosti, iz naučnih i tehničkih instituta i društava, Udruženja naučnih i stručnih prevodilaca Srbije, fa=kulteta itd. i to iz Beograđa i NOvOg Sada. Sastanak je zamišljen kao razgovor onih koji mogu dđa pruže ideje za unapre= djenje koorđiniranog rađa na stručnoj i naučnoj terminologiji i kao jedan u nizu onih koje treba održati po pojeđinim jezičkim područjima u Jugoslaviji.
U materijalu koji je pripremljen za sastanak, nastojalo se da se pruži skica stanja i potreba u okviru ove aktivnosti,a tekst koji sledi prenosi stavove iznete u tim materijalima. ' : Opšti stavovi o potrebi orqanizovanja koordiniranog rađa na naučno-stručnoj termi-
nologij
- U sve složenijem razvoju nauke, tehnike i tehnologije, a samim tim i privređe, na-