JUS standardizacija
standardizaciju, važećim Zakonom o standardizaciji, nisu povereni poslovi u vezi s nadzorom nad primenjivanjem propisa iz obalsti standardizacije u skladu s odgovarajućim odredbama Ustava SFRJ, kao i iz razloga što su određeni poslovi iz ove oblasti saveznim zakonima i zakonima socijalističkih republika i socijalističkih autonomnih pokrajina povereni drugim organima uprave. S tim u vezi je Savezno veće Skupštine SFRJ, povodom razmatranja Izveštaja o sprovođenju Zakona o standardizaciji u periodu od 1977. godine do 1983. godine zaključilo da će u sprovođenju programa ekonomske stabilizacije, usvojene strategije tehnološkog razvoja Jugoslavije, udruživanja rada i sredstava i podeli rada na jugoslovenskom jedinstvenom fržištu biti neophodno da se Zakon o standardizaciji dalje razradi putem odgovarajućih izmena i dopuna. Savezno veće Skupštine SFRJ je isto tako ocenilo da u narednom periodu posebnu pažnju treba posvetiti izgradnji sistema informisanja u oblasti standardizacije, kao i razvoju međunarodnih odnosa u ovoj oblasti.
Stavovi i zaključci Saveznog veća Skupštine SFRJ, kao i diskusija i stavovi izraženi povodom Izveštaja O sprovođenju Zakona o standardizaciji u Odboru za društveno-ekonomske odnose Saveznog veća Skupštine SFRJ daju naslutiti da se jugoslovenska standardizacija sada nalazi pred novim prelomnim trenutkom svog razvoja u kome, putem novog Zakona o standardizaciji i drugih mera i akcija, uključujući organizacione mere i akcije u okviru transformacije savezne uprave, treba da stvori uslove za punu realizaciju integralnog koncepta standardizacije kao osnove jedinstvenog sistema standardizacije u SFRJ.
U isto vreme svim ovim merama potrebno Je stvoriti realne uslove za korišćenje propisa iz oblasti standardizacije kao instrumenata srpovođenja programa ekonomske stabilizacije i usvojene strategije tehnološkog razvoja Jugoslavije, udruživanja rada i sredstava na jedinstvenom jugoslovenskom tržištu, ostvarivanje tehničko-tehnološkog jedinstva na tom tržištu i otklanjanja tehničkih barijera izvozu jugoslovenskih proizvoda na strana tržišta.
Sve ovo ukazuje da je jugoslovenska standarizacija sada na onom delu svog teškog razvojnog puta kada se nalazi na pragu toga da izbori mesto koje joj u društveno-ekonomskom i tehnološkom razvoju našeg društva pripada, i da društvu u punoj meri stavi na raspolaganje plodove dugogodišnje borbe za svoju afirmaciju i napora Za ostvarivanje i korišćenje rezultata njene delatnosti. Pažnja, koju su u poslednje vreme tehnološkom razvoju zemlje posvetili Društveni saveti, ,,Krajgerova komisija“, Savezno izvršno veće i Skupština SFRJ, kao i druge organizacije i organi u našoj zemlji daje mnogo razloga za optimističko gledanje na budući razvoj jugoslovenske standardizacije.
Ne treba zaboraviti da je standardizacija uslovljena tehničko-tehnološkim razvojem, ali još i više odnosom društva prema tom razvoju. U stvaranju i sprovođenju koncepcije tehnološkog razvoja zemlje standardizacija, zasnovana na integralnom konceptu standardizacije, ima svoje tačno određeno mesto, značaj i ulogu. Treba verovati da će jugoslovenska standardizacija, uz odgovarajuću podršku našeg društva, uspeti da ostvari zadatke koji se pred nju u tom smislu postavljaju u narednom periodu.
ZNAČAJ NOVIH STANDARDA O KLASIFIKACIJI VOZILA
Vladimir Tomašević, dipl. ing.
UVOD
Savezni zavod za standardizaciju je završio postupak usvajanja jugoslovenskih standarda sa novim rešenjima sistematike vrsta vozila:
JUS M.N0.001— Klasifikacija, termini i definicije vozilai JUS M.N0.010— Klasifikacija, termini i definicije drumskih vozila,
čija pojava u 1983. godini zahteva prigodan, makar i skromni, komentar.
Standard o klasifikaciji vozila, kao kopnenih saobraćajnih sredstava, jeste novina u našoj praksi, dok standard o klasifikaciji drumskih vozila predstavlja temeljitu reviziju standarda JUS M.NO0.010 iz 1960. godine. Razlozi koji su nalagali potrebu donošenja novog i revizije starog standarda su krajnje jednostavni, proizilaze iz nužnosti razvoja, i po tome se pojava ova dva standarda ne razlikuje od revizije bilo kojih standarda iz drugih oblasti sveukupne standardizacije. Ova revizija, nije ni prva ni poslednja u široj aktivnosti Saveznog zavoda za standardizaciju. Međutim, karakter nužnosti koji je nalagao, na jed-
235
Standardizacija 1983./br. 9—10