JUS standardizacija

b) Anketa sprovedena sa „četrdeset rukovodilaca britanskih firmi — izvoznika pokazuje, po njihovom mišljenju, da uspehu na tržištu najviše doprinosi:

direktni koktakt sa kupcem 90 % kvalitet 75 % naknadno pružanje usluga u toku rada 35 % cena ; 30 % kredit | 25 % itd.

c) Istraživači Instituta za industriju u Strazburu došli su do sledećeg:

~ kvalitet 67,2 % tehnološka prednost 46% marka proizvoda 39,8 % odnos kvalitet/cena 37,9 % itd.

Interesantan je i podatak do koga se došlo u Institutu za ekonomska istraživanja u Ljubljani koji je vršio ispitivanja na vrlo širokom uzorku od 1 500 naših proizvoda koji se nalaze na svetskom tržištu. Što se tiče cene u odnosu na odgovarajuće konkurentne proizvode, pokazalo se da su cene naših proizvoda niže u proseku 25 do 30 %. To znači, da cene nisu uzrok naše niske konkurentnosti na svetskom tržištu. Isto istraživanje je pokazalo da bi se ulaganjem u kvalitet proizvoda u iznosu od 10 % ostvarile na svetskom tržištu ftakvve cene koje bi nam osigurale 1.200 milijardi dolara deviznog priliva. |

Ako se ovaj podatak uzme samo kao indikator stanja može se zaključiti da se tu zapravo radi o značajnom problemu prisutnom kod nas, ali istovremeno i o našim

KVALITET PROIZVODA

1950 1960

396

značajnim potencijalinim mogućnostima za plasman proizvoda na svetskom tržištu! “! Svaki komaritai iznetih podataka je suvišan.

3. SITUACIJA U VEZI SA KVALITETOM U SVETJ

Glavno opterećenje Zapada, uključujući i SAD, je premoć Japana na tržištu ovih zamalja.

Da ovaj strah i zabrinutost nisu bez opravdanja govore podaci iz višegodišnje studije o procesima proizvodnje skoro svih proizvoćlača klima uređaja u SAD i Japanu, prof. Garvina, sa Harvardskog univerziteta SAD UO koji je između ostalog došao do zaključka da najgora japanska firma ima upola manji procenat grešaka od procenta grešaka najboljeg američkog proizvođača samo na liniji montaže.

Dalji podaci iz ove studije su još porazniji za proizvođače iz SAD. Međutim, za nas je interesanino da je opšti zaključak ove studije da je osnovni uzrok svemu i ovde u osnovi pitanje prioriteta u rukovođenju o čemu je već prethodno obrazlagano.

Primer Japana i njegove revolucije na području kvaliteta postao je klasičan i poučan.

Procenjeno je da se Zapad nalazi u ozbiljnoj krizi u poređenju sa Japanom, a samo pre tridesetak godina „zapadni kvalitet” je bio vodeći u svetu. Pre drugog svetskog rata kvalitet japanskih proizvoda je bio toliko loš da su mogli da se prodaju jedino po veoma niskim cenama, pa i tada bez perspektive dalje prodaje. Međutim, sedamdesetih godina japanski proizvodi su već dostigli ,,zapadni kvalitet”.

1970 1980 1990

Slika 4

Standardizacija 1987./br.5 — 6