Topola

in senatum, doći u senat = postati senator; senatum mittere, dimittere; hodie s. erat futurus; s. frequens; s. legitimus, redovna skupština senata, opp. s. indictus, izvanredna i, od kojega poglavara zakazana; s. datur alcui, pusta se tko pred senat, b) senator sk a mjesta, sjedala u kazalištu, in senatu sedere, Suet. senatus-eonsultam pogl. consultum i senatus. Seneca, ae, m. Seneka, porodično ime u plemenu gens Annaea; 1) Marcus A. S. s pridjevom Rhetor. 2) njegov sin Lucius A. S., učitelj cara Nerona, koji ga je dao übiti g. 65. po Is., pisao mnogih filozof, spisa i pisama Ud., Quint. Tac. senecta, pogl. 1. senectus. 1, seneetns, adj. [senes] ostario, češće kao supst. * •{• senecta, ae, f. = senectus; također o životinji, bilju, * inopi metuens formica senectae; * equi; * mustelae; * annosa s., o zmiji; * kao personifikacija u podzemnom svijetu. 2. seneetns, utis, f. [senex] 1) starost, * f o životinji; također konkr., s. semper agens alqd; * sijeda kosa; u pril., o govoru, plena literatae senectutis oratio; cum ipsa oratio jam nostra canesceret haberetque suam quandam maturitatem et quasi senectutem. 2) tp. * star aok a zbilja. seneo, 2. [senex] (rijetko) biti star, Cat. senesco, nui, B. [senex] 1) starjeti, pbstarnti se, aetas; senescente jam Graecia; f avus senuit; * senescens mature equus. 2) tp. ostarjeli i posijedjeti, b slabiti, omlitavj eti, onemoćali, Hannibal fama et viribus; dis hominibusque accusandis; * amore habendi; arbor cum luna; luna senescens, kad se uetapne; hiems; vitia; * ager; laus; morbus; pugna, bellum; avidus consul belli gerundi movere quam s.omnia malebat (Tao.) rumores. s6nex, nis, komp. senior, 1) adj. star, starovremešan, starovijeoan, * miles senex; * cervus; * anni seniores; * senibus seclis; haec vis est senior quam etc.; ili senior auctoritas; * poetae seniores, davni (počevši od Lćvija Andronika) ; u pril., zreo, senior, ut ita dicam quam illa aetas ferebat, oratio, jedn. Cio. Brut. 43, 160. 2) supst. sčnčx, starac, (po pravilu od 60. godine), ad senem senex; *-j -supst. senior, starao, stari; -J- seniores; kao f. senior, stara, starica; seniores, kao t. t., rimski građani od navršene 45. do 60. godine, koji su se samo u velikoj nuždi na vojsku dizali (sr. juniores), centuriae juniorum seniorumque; seniores ab ui’bis custodiam ut praesto essent; seniores etiam coacti nomina dare, ut urbis custodiam agerent; * pak smje-

rajući na to, centuriae seniorum, stariji čitaoci. seni, ae, a, adj. num. disir. [sex] po šest; * šest najednom, bis s. (dvanaest) dies. Seniae balneae, arum, f kupelj u Rimu , jedn. Cio. p. Cael. 23, 62. senilis, adj. [senex] star ački, starčev, statua incurva; prudentia; stultitia; * * animus; * partes; anni, stare g.; -j- adoptio, po starcu. senio, onis, m. [seni] šestica, kao broj na kocki, senionem mittere, baciti kocke tako, da sve pokazuju šesticu, Aug. u Suet. Aug. 71. senium, ii, n. [senex] 1) velika starost kao nemoć, slabost, omni morbo seniove carere; sui; lentae velut tabis senio. Odatle a) sr dito st, tuga, id illi senio est, Plaut.; tota civitas confecta senio est. b) *zb ilj a, mrzdv olj a. 2) konkr., stari, starao, m. illum s., Ter. Senones, um, m. [Arjvori'ti] Senonci, narod 1) u Galiji Lugdunskoj; sing. Seno, onis, m. jedn. Hirt. b. O. 7, 80, 1. 2) u Galiji cispad. sensim, adv. [sentio] pomalo, lagano, polako (opp. reppente), s. et pedetentim; amicitias s. dissuere; sensim sine sensu aetas senescit; *s. tentare animos (potihano); s. prehendi, po tiho; f s. recedere; (Phaedr.) parce gaudere oportet et s. queri, sensus, us, m. [sentio] 1) fizički, a) osjećanje, ćućenje, doloris; moriendi sensum celeritas abstulit; si quis est s. in morte; * (Niobe) posuit s. saxea facta mali; (Oie. p. Arch. 12, 30.). Haec (orbis terrae memoria sempiterna) sive a meo s. post mortem afutura est etc.; temptantum sensu, koji okušavaju, Verg. gconfff 2, 247. b) moć osj ećanj a, sjetilo, s. videndi ili oculorum, vid; s. aurium, sluh; s. oculorum atque aurium hebetes; acerrimus ex omnibus nostris s. est s. videndi; res subjectae sensibus; sensus, interpretes et nuntii rerum; jedn. Cie. Tuso. 5, 31, 88. neobično o svojstvu, da se što osjetiti može, quod sensu careat [sr. careo]; a sensu alejs avertere alqd, ne dati, da opazi. 2) duševno, a) duševno osjećanje, ćućenje, (naprema umovanju i razumu), nullus in te s. humanitas, nulla ratio fuit religionis; s. omnem humanitatis ex animis amittimus; applicatione magis animi cum quodam s. amandi, quam cogitatione etc.; si similis s. exstitit amoris; natura gigni sensum diligendi; mirabar istum in his rebus alqm s. habere; omnes tacito quodam s., sine ulla arte aut ratione, quae sint in artibus recta et prava, dijudicant; s. suo alqd gustare; poimence, zdrava pamet, s. cujusque et natura rerum atque ipsa veritas clamabat quodammodo etc.; (Hor.) s. moresque repugnant atque ipsa utilitas; * dv,ša uopće,

967

senatus-consultum—sensus