Nova Evropa

duhovnu vlast Rimskoda Pape. Tako se dogodi, da biskupi dalmatinskih gradova nisu imali nikakove jurisdikcije u Hrvatskoj, i da im je vlast bila ograničena dradskim bedemima, Čitav teritorij Hrvatske Države dodje pod vlast horepiskopa a kasnije biskupa u Ninu, Teritorij Ninske Biskupije poklapao se sa teritorijem Hrvatske Države. Nakon smrti cara Vasilija (879) popravili su se odnosi izmedju Vizantije i Rimskoga Pape, i 886 došlo do jedinstva u hrišćanstvu, Istovremeno nastali su dobri odnosi i izmedju Vizantijskog Carstva i hrvaiskog kneza Branimira. Tada je u Ninu bio biskup Teodosije, koji je, kao prvi i jedini hrvatski biskup, vršio svoju jurisdikciju nad cijelim teritorijem Hrvatske Države. Krajem 886, ili početkom 887 godine, izabraše i Splićani za svog biskupa Teodosija, koji primi taj izbor ali se ne odreče Ninske Biskupije, tako da su pod jurisdikciju jednog biskupa došle obe biskupije, sa cijelim teritorijem Hrvatske Države i gradom Splitom, Nema sumnje da se sada radilo i u Splitu i u Ninu oko ispostavljenja stare Solinske Nadbiskupije sa cijelim njenim teritorijem, budući da je sada u Hrvatskoj Državi bio i Solin, sjedište stare metropolije, koja je prenesena krajem VIII ili početkom IX stoljeća u Split. Još 879 godine nudio je Papa splitskom biskupu, i ostalim dalmatinskim biskupima, da će posvetiti onoga koda oni izaberu za nadbiskupa, t, J. da će uspostaviti staru Dalmatinsku Crkvu, ako pristanu uz Rimsku Crkvu; ali tada ni Splićani ni drugi dalmatinski gradovi nisu mogli da prime papin poziv, jer su oni bili pod Vizantijom koja je u fo doba još bila u sukobu sa Rimom, Sada, kad su se prilike sasvim izmijenile, i kad je nastao vjerski mir izmedju Pape i vizantijskoš Cara i Patrijara, mogli su Splićani da izaberu Teodosija za svoša biskupa, a i hrvatski knez Branimir mogao je da pristane nato, te se splitskom kliru ukazala prilika da protegne granice svoje nadbiskupije preko cijele Hrvatske Države. Na drugoj strani, knez Branimir je sve to nastojao da udesi i zbog #оба da bi stekao naklonost dalmatinskih gradova, a vjerovatno i zbog toda što je svog biskupa želio uzdignuti na čast nadbiskupa i metropolita i time podignuti ugled svoje mlade Crkve i svoje Države. Biskup Teodosije je izvijestio Papu o svojoj akciji, ističući da je on {[Teodosije) »Solinsku Crkvu obnovio«, t. j. da joj je povratio cio nekadašnji teritorij; a Papa, zadovoljan time, pisao je Teodosiju, kako on živo želi da ona bude »povraćena па stari stepen« (nadbiskupije i metropolije), te pozva Teodosija u Rim da mu dade palij (nadbiskupski znak). Je li Teodosije pošao u Rim, ne znamo; znamo samo toliko, da se ovako razvijao prvi pokušaj, sa hrvatske strane, da se obnovi stara Solinska Nadbiskupija i metropolija, Medjutim je, 912 godine, došlo — radi četvrtog braka cara Lava VI — do novog rascjepa

10