Nova Evropa

brojna rudna nalazišta, iz kojih Kanada crpe svoju privrednu snagu i svoj tehnički napredak, Sva najvažnija naselja smeštena su na jugu, u jednom delu više a u drugom manje udaljena od granice Sjedinjenih Država; nigde pak previše daleko prema severu, I kod sve oštre klime, poznato je kanadsko podneblje kao zdravo i osvežavajuće, — tome je gSlavni razlog izostajanje vlažnih struja i obilje vedrih sunčanih dan4, I ono oborina što ih zemlja ima, udlavnom, vremenski su i teritorijalno blagotvorno podeljene. Od suša trpe tek manji kultivaciji privedeni predeli. Kanada je obilno obdarena plovnim rekama, jezerima i već izradjenim kanalima, tako da se, uz uzorno administriranu i prema broju stanovništva veoma gustu Železničku mrežu, broji medju zemlje osobito razvijenog i rentabilnog rečnoš ı pomorskog saobraćaja.

Po svom poreklu, stanovništvo Kanade izgleda, na prvi pogled, veoma heterogemo i izmešano, Medjutim se ono, роstepeno ali sigurno, sliva i formira u mladu kanadsku narodnost, Najpre doseljenici francuskog, a zatim još ђгојпјеб епшезКкоškotskog mentaliteta i jezika, čine današnju srčiku stanovništva zemlje i daju Joj svoje obeležje, Po broju, onda, slede Irci, Amerikanci (U. S.), Ukrajinci, Poljaci, Nemci, i nordijski narodi, koji se redom ubrajaju medju zaslužne narode na izgradnji i napretku ove zemlje, Doseljenika jugoslovenskog роrekla imaće u Kanadi izmedju 30 i 40 hiljada, koji su, prema svome broju, takodjer korisno, samopregorno, i odvažno pripomogli izgradjivanju kanadskog blagostanja i civilizacije, Naših sunarodnika nalazi se gotovo u svakoj grani delatnosti, — ima ih zemljoradnik4, rudokopnih i tvorničkih dnevničara {»pečalbara«), ribara, zanatlija, trgovaca, nezavisnih preduzimača, te privalnih i javnih činovnika, i t, d,, Veći broj ih je materijalno i društveno napredovao, o čemu — ko traži potanjih podataka — neka se s poverenjem obrati na knjigu G, Benka-Grada. Razume se da još nije bilo moguće skupiti apsolutno sve što je vredno da se zna i zabeleži o jedmoj, srazmerno, malemnoj emigraciji kao što je jugoslovenska, sa jedne tako ogromne i rastegnute teritorije kao što je Kanada, Ali nam je, kao poznavaocima naše emigracije u Kanadi, ipak ugodno istaknuti, da su podaci u ovoj knjizi Migracijone Enciklopedije pouzdani i prilično detaljno iscrpni, do бофпе u kojoj su pisani {t., ј, 1928). Posebno ističemo sa zadovoljstvom navode mišljenja nekolicine prosvećenijih povratnik4, koja se nalaze u XIV glavi ove knjige; skupljanjem takovih mišljenja pojedinaca koji se vraćaju, nesamo iz Kanade nego i iz drugših zemalja u koje naša emigracija struji, dalo bi se lepo umnožiti i objasniti razne nejasne temdence i pojave iz Života iseljenika u strane zemlje.

387