Nova Evropa

već koji su deranžirali tok cijele privrede, te istu doveli do depresije kakovu američki ekonomski anali ne pamte tamo od 1894 godine,

Istoriji nije poznato, doduše, da bi ikada ekonomsko stanje našes planeta odgovaralo zdravlju svježe jabuke, pa su slične nade i za budućnost van dosega ispunljivosti, Ali je isto tako modernoj istoriji nepoznato, da bi ikada pod rukom огбал170vane ekonomije zemlju u isto doba na raznim tačkama sputale tolike nedaće, elementarni potlresi, koji bi bili posljedicom једпоб te istog uzroka, Na sramotu je čovjeka, što se ove nevolje i potresi uglavnom pripisuju preobilju žita,

Da nabrojimo samo neke posljedice ovog8 neiščekivanog djelovanja žita, U južnoj hemisferi, Australija se davi u žitu i prepušta odgovornost za svoje spoljne obaveze majčinoj brizi Engleske Banke {Bank of England), što se u običnoj terminologiji krsti bankrotstvom, I južno od ekvatora, Argentina prelazi iz jedne revolucije u drugu, sve u gSrčevitoj borbi da zemlju istrgne iz ekonomske demoralizacije i insolvencije. Na sjeveru, Evropa se hvali svojom vrimom da snosi bijedu, sve u nadi da bi političke i diplomatske hrpe papira i potpisa, a ne revnost, red i rad, mogli odstraniti nevolju i nezadovoljstvo, U Kanadi, takozvano uredno trgovanje žitom s pomoću žiltnog sindikata {»Canadian Wnheat Pool«) gotovo da završi svoj rad pod lozinkom: neka se spase ko može! Banke, koje su finansirale žetvu u godini 1929, padaju na teret države, te se trgovanje ovogodišnje žetve dešava po svim pravilima meteža, — svako u žurbi da što prije unovči svoj prirod, za koji kao da su jedino još niže cijene na vidiku,

Ni Sjedinjene Države Amerike ne zaostaju za ostalima. Prvi put u povijesti ovođa naroda dešava se, da je ovdašnje tržište žita jednostavno otsječeno od ostaloga svijeta, Normalno, cijene su žitu u Čikagu ispod cijena u Liverpulu, za iznos koji odgovara firansportnim troškovima, A sad, u jedan mah {u decembru mjesecu 1930), Liverpul notira za 15 centi po »bušlu« род Слаба, te bi svako opravdano mogao očekivati silan priliv stranog žita u Americi, kad ne bi znao da je uvozna carina na žito za ovu zemlju udarena sa 42 centa од »ђича«. Ovo je jedinstven slučaj odbrane od takozvanog »dumpinga«, koji ovaj put nije ništa drugo do kristalizacija legitimne ponude i potražnje,

Kraj toga dolaze i druge anomalije, Žito je danas tako jeftino, da se ne isplati davati da čovjeku ni za sitan novac, — bolje njime besplatno toviti marvu! Od ovakog bi humanitarnog postupka, kažu, imao doći spas, jer bi time bilo moguće uništiti štetni suvišak žita, te tako ponovno omogućiti onu cijenu po kojoj bi i »homo sapiens« mogao opet da uspjeva.

121