Nova Evropa

radovi pripovjedačke naravi, koji tek u drugom redu čine pravoga Dostojevskog, I tek početkom Devedesetih Godina doživljujemo prvo prevodjenje dvaju znamenitijih djela Dostojevskog, prevedenih izravno s ruskog: »Zločim i kaznu«, i »Zapiske iz mrtvog doma«, kojim se prevodima ujedno i završuje ova prva faza prevodjenja Dostojevskog kod Hrvata,

Pa i u našoj književnoj kritici togša doba prikazivan je Dostojevski, skoro bez izuzetka, kao sentimentalni zagovornik »poniženih i uvrijedjenih«, koju fizijognomiju utvrdjuju onda dosljedno i prevodi što ih objavljuju prevodioci Osamdesetih Godina, kojima na čelu stoji, kako smo vidjeli, Martin Lovrenčević, Prije nego što će otpočeti sa svojim prevodjenjem, napisao je Lovrenčević, u sušačkoj »Slobodi« (br, 6. za 1884), i kratak prikaz o Dostojevskom, kojega je prevodio sa ruskog i najvećim dijelom s velikom pažnjom, Osim već naprijed navedenih triju njegovih prevoda, imamo idućih godina Još tri, kraćih pripovijedaka: »Božićno drvo i svatba, Iz zapisaka nepoznata čovjeka« (u »Slobodi« za 1885, br, 293, Prilog); »Dječak kod Isusa u oči Božića« (и »Hrvatskoj« od 1886, br, 268), 1 »Krotka duša, Fantastična pripovijetka« (opet u »Hrvatskoj« za godinu 1889, brr, 117—128), Naporedo sa Lovrenčevićem, ili iza njeBa, prevodili su Nikola Šumon ja (»Badnji i vjenčani dam«, u »Vijencu« za 1887, str, 823), Nikola Kokotović (>Bijedni ljudi«, u »Hrvatskoj« za 1887, brr, 44—76, i »Bilješke nepoznata čovjeka«, prvo u »Hrvatskoj« za 1888, brr, 284—288, a onda. izišlo i u zbirci »Pet ruskih pripovijedaka«, u Zagrebu 1889), Stjepan Lukić (»Dječak kod Hristova božićnog drvceta«, u »Vijencu« za 1888, str, 822, i »Zapisci iz mrtvog doma«, Zagreb 1891), Ivan Gojtan (»Zločin i kazna. Roman u šest dijelova 5 ерПовот. Ро najnovijem izdanju od 1892«, u »Obzoru« za 1893 i 1894), Au gust Harambašić (»Mužik Marej«, u »Prosvjeti« za 1893, str, 617),, MWilanMareković (»Djela F, M, Dostojevskog«, Žagreb 1891: »Ruska biblioteka« зу, 1—2: 1, »Џјакоу зап«, 12 Могдавоузјић ljetopisa, prev, M, Mareković, i 2, »Bijedni ljudi«, prevod N, Kokotovića, vidi gore, ovdje nepotpun), Mirko Crkvenac (>Božićno drvo i svatba«, u »Domu i svijeta« za 1893, str, 373), i drugi (vidi »Pošten tat«, u »Narodnim Novinama« za 1889, brr, 57—61), Kokotović Harambašić, i drugi, prevodili su, kao i Janko Ibler, s njemačkog prevoda a ne s ruskog originala, Medjutim, valja priznati, da je i pored svih nedostataka u ovim prevodima iz Dostojevskog sadržan pažnje vrijedan literami napor naših prevodilaca Osamdesetih i početka Devedesetih Godina, To su naime godine kada se kod nas inače bez daha s ruskog prevode svakojake »kneževske« gnjavaže u beskonačnim romanima kneza Vladimira Meščerskoga, pa onda »velikosvjetska« literatura Vasilija Ne-

315