Nova Evropa

Luj Adamić o američkim knjigama.

(Pod ovim naslovom donosićemo s vremena na vreme kratke prikaze Кпјба i publikacıija koje izlaze u Sjedinjenim Državama, iz pera našeda zemljaka a poznatog američkog pisca Luja Adamića, On će te prikaze pisati za »Novu Evropu«, i to pogšlavito o knjigama koje mogu zanimati Jugoslovene koji.znaju engleski, Ovaj prvi članak napisao je G, Adamić još za svoga boravka u Jugoslaviji, gde se nalazio do nedavna kao stipendist fundacijee Gugenhajm, koja svake godine — па ргед!об пагос ов одђога — bira i šalje u Evropu po šest darovitih mladih pisaca na godinu dana,) .

O useljenicima,

Još nije napisana knjiga o tome šta su sve useljenici doprineli životu i povesti Amerike, Možda to neće nikad ni moći biti napisano u potpunosti, Svakidanji život čeirdeset i više пи јопа useljenik4, koji su došli u Sjedinjene Države za poslednjih sto godin4, toliko je izmešan i isprepleten sa fizičkim i privrednim izgradjivanjem zemlje, sa raznolikošću i šaren.lom zbivanja u njoj, te sa političkim, verskim, i umetničkim iskustvima i delotvornošću američkoga naroda, da je upravo nemođuće otkriti ili izdvojiti, u pojedinostima, šta je tu uneo ili k tome doprineo useljenik, Da je mnogo negativnoga u onome što od njega potiče i u čemu je imao udela, ne može se poreći; ali je isto tako pouzdano i to da je, na drugoj strani, u mnogome obogatio + učinio intenzivnijim život Amerike, O onom prvom, lošem uticaju useljeništva, mnogo se pisalo u Sjedinjenim Državama za poslednjih godina; o povoljnim uticajima — tek se sada počinje pisati,

Nedavna je Fundacija Rasl Sedj (Russell Sage Foundation, Njujork, 120 E. 22 nd St.) izdala knjigu pod naslovom »Useljenički darovi životu Amerike« (b5TImmigrant Gifts to American Life«), koju je napisao Allen H, Eaton (košta tri dolara); ona sadrži kratko, ali značajno, poglavlje istorije o kojoj napred govorimo, Njena izrečna svrha je da opiše izložbe useljeničkih veština i obrtničkih proizvodA, održanih po raznim gradovima, iznoseći ujedno predloge kako i gde da se priredjuju nove u buduće, U stvari, ova knjiga daje mnogo više nego što obećava, Spominjući, tek uzgred, imena kao što su Karnegi (Andrew Carnegie), pokojni »kralj čelika«, Samuel Gompers, pokojni radnički vodja, Hilmexn (Sidney Hillman], još živi radnički vodja, Mihajlo Pupin i Nikola Tesla, Pulicer {Joseph Pulitzer), pokojni izdavač novina, Edvard Bok, pokojni izdavač časopisa i knjiga, i druge, ona daje naslućivati obilje darova i doprimos4 što su ih useljenici prineli na oltar svoje nove otadžbine, — darova koje nikakva izložba, makako pomno organizovana, ne bi nikad mogla dovoljno jasno i vidljivo izneti pred svet,

129