Nova Evropa
pitanju, Obidjena je ćutanjem i— Rusija, Iz straha da ne izazovu kritiku lažno-socijalističkih i reakcijono-policijskih prilika u Rusiji, vodeći krugovi Kongresa riješili su da to bolno pitanje i ne dodiruju, Diskusija o statutima završila se je primanjem SOCijalističko-sindikalističkih predloga: 1) za federalističku organizaciju sindikata {sa 5.700 glasova protiv 2,600), 2) za zabranu sindikalnim funkcijonerima da budu poslanicima ili članovima vodjstva bilo koje političke stranke (sa 5,500 glasova protiv 2.400), i 3) za ostajanje u Amsterdamskoj Internacijonali {sa 5,460 glasova protiv 2.500),
ж
Radnički Kongres u Tuluzi, kao i pojava francuskog Narodnog Fronta uopće, predstavljaju važnu etapu u borbi protiv daljnje fašizacije Evrope i protiv diktatorskih istupa Hitlera. Nakon zadržaja lašističkih nasrtaja u Češkoj i Francuskoj, Evropa je odahnula; narodne mase pokazale su da i one još nešto znače, Ali bi bilo iz osnova netačno smatrati, da je time kriza koju proživljuje Evropa prebrodjena, Stvar je nesamo u tome, da hitlerovska Njemačka i ostale oko nje sakupljene sile evropske reakcije predstavljaju ogromnu i aktivnu snagu, već da se sile demokracije i progresa nalaze uopće više u odbrani nego u navali, I stvar je prije svega u tome, da savremena evropska civilizacija proživljuje opću agoniju — ekonomsku, socijalnu, i dahovnu, da cesarističko-neronovske metode predstavljaju tek najgoru formu te agonije, ali ne i jedinstvenu, Afonija se može produžiti, kako je pokazala istorija Rima, i pri humanitarnom režimu Marka Avrelija, Problem savremene Evrope ne sastoji se samo u tome, da se poveća udio narodnih masi u vlasti i bogatstvu sadašnjeg društva demokrafskim putem, koji diže mase, a ne cesarističkim koji ih demorališe, nego se taj problem sastoji, prije sveša i u suštini, u tome, da se uopće prekrati agonija Evrope, da se nadju i stvore mogućnosti novog poleta i uzdignuća, da Evropa u sebi otkrije novu Ameriku, socijalno i nacijonalno preporodjenu, ujedinjenu u novoj civilizaciji na osnovi likvidacije eksploatacije čovjeka čovjekom i naroda narodom. Ili će Evropa naći u sebi snage da ostvari taj preporod, ili je njezina propast, uza svu raznolikost forama i peripetija agonije, neminovna, Drugim riječima, ako produžimo poredjenje s iskustvom Rima; spas Evrope ne leži ni na putu Nerona ni na putu Marka Avrelija, već samo na putu Grah4,., Progresivni i humani elementi sviju klasa osjećaju, da je spas samo u stvaranju nove civilizacije novog ljudskog društva, No, naravno, osnovni dio vojske u borbi za novo društvo mogu da sastave samo narodne — a u sadašnjoj Evropi to znači prije svega radničke — mase, kao najnezavisnije i najmanje zainteresovane u starom društvu, Kritika kapitalizma
147