Arhiv UNS — Listovi stranaka
ponovne afirmadje starog šovinističkog „integralnog jngoslovsnstva'", kao tendencije negiranja postojećih jugosiovenskih naroda u cilju afirmacije neke nove „jugoslovenske nacije“. O apsurdnosti takvih tendencija za formiranjem „jugoslovenske nacije“ klasičnog tipa, na kojima je skrahirala već stara buržoaska Jugoslavija, docnije ću govorilji opšimije. Na ovom mestu hteo bih da upozorim samo na karakterističnu činjenicu da birokratsko-centralističke tendencije ove vrste neizbežno potkopavaju istinski bratske odnose među samostalnim narodima Jugoslavije, koji mogu da budu trajni i čvrsti samo ako se zasnivaju na ravnopravnosti i na uskoj saradnji svih naroda Jugoslavije i u interesu slobodnog nacionalnog razvitka svakoga od njih. Afirmacija birokratsko-centralističkih tendencija i njihovih velikodržavno-šovinističkih oblika potkopala bi, prema tome, ne samo pravilne socijalističke i demokratske principe na kojima se zasniva jedinstvo naroda Jugoslavije, nego i poiitičku stablinost socijalističkog sistema uopšte. Ona bi nužno dovela do uspostavljanja birokratskog despotizma i do odvajanja narodnih masa od vodećih političkih snaga države. Socijalističke snage svih naroda Jugoslavije moraju se, dakle, odlučno odupreti svim tendencijama velikodržavnog hegemonizma i njihovim ideološkim manifestacijama s istom odlučnošću i doslednošću s kakvom se moraju boriti protiv pojava buržoaskog nacionalizma.“ Đruštvo je u svom permanentnom razvitku uvek nametalo određene ciljeve i zadatke vaspitavanju i obrazovanju u školama, prema tome i danas jedinstvenost u zajedničkom društvenom cilju mora imati svoj odraz i na školu. Ono se kod nas ogleda u težnji za jačanjem socij alističkih društvenih odnosa, za daljim razvijanjem bratstva za izgradnjom građanina socijalističke zajednice sa određenim naučnim pogledom na svet i aktivnim svesnim učešćem u društvenim poslovima. Otuda osnovi nastavnih planova i programa ne mogu sadržati nešto što je sporedno ili manje značajno več ono najvažnije što će određivati fizionomiju škole na određenom stepenu njenog razvitka. Dalje, j edinstvenost treba da se ogleda i u pružanju istih prava na teritoriji FNRJ polaznicima istih škola: posle završene osmogodišnje škole u bilo kom delu zemlje može se pod jednakim uslovima produžiti dalje školovanje. Nova
56
SOCIJALIZAM