Svet

Šta se poslednjih petnaestak dana dešavalo na ratištima šIrom bivše BIH

Piše; Hilivoie Stanković

rvatske oružanc snage postepeno napreduju prema Kninu!", javljali su' sa velikom dozom trijumfalizma ovih dana neki zagrebački mediji. O čemu je, zapravo reč? U poslednjim okršajima na Dinari. prema izveštajima UNa, linija razdvajanja na Dinari pomaknuta je osam kilometara prema severozapadu, u dubinu teritorije RSK. Prema istom izvoru, snage HVO su ušle 1,5 km u dubinu teritorija bivšeg UNPA-sektora Jug. Novi položaji HVO-a nalaze se na _vrhu Velild bat, dnigom po visini na planini Dinari. U toj akciji, po navodima predstavnika UN, napadnuti su artiljerijski položaji krajiških snaga, koji su vatrom direktno ugrožavali položaje HVO u Livanjskoni"po!ju. Osim što su se približile Kninu na 15 Idlometara. snage HVO, zvuči paradoksalno, ali je tako, izvršile su agresiju na teritoriju jedne međuuarodno priznate države Hrvatske. Stiče se stoga utisak da ono što, u strahu od pritiska sa Zapada i eventualnih sankcija, ne sme da učini hrvatska regulama arrmja sa teritorije Hrvatske, sada čini HVO sa bosanske strane. Agresija na Republiku Srpsku Krajinu tako poprima sve više maha iz pravca koji nije bio očekivan. Pošto su pre gotovo tri meseca ovladale Livanjskim poIjem i übacile se između srpskih položaja na planinama Goliji i Dinari, snage HVO su preduzele nove ofanzivne akcije, i to pre isteka službeno potpisanog prekida neprijateljstava u Bosni i Hercegovini, flagrantno kršeči potpisani sporazum. Srbi, koji su još držali veliki deo dominantnih kota na Dinari i Maloj goliji, s kojih nadgledaju celo Livanjsko polje, svoj su taktički povoljan položaj koristili za stalne artiljerijske i minobacačke napade sa đistance na neprijateljske ciljeve. Zanimljivo je da se sa hrvatskim akcijama na Goliji podudaraju nasilna izviđanja snaga i mnoga borbena delovanja 7. korpusa Izetbegovićeve Armije BiH u pravcu Demirovca na sevemoj strani Kupreškog polja. Takve aktivnosti ukazuju na moguću zajedničku akciju hrvatskih i muslimanskih snaga u predelu Kupreškog polja, što je kod srpskih vojnih čelnika stvorilo zabunu o stvamim planovima komande HVO-a koja je sa njima na ovom području dugo

bila u savezu, pa nisu ojačali svoje položaje na Dinari. Koristeći se faktorom iznenađenja, što je olaksalo ofanzivna delovanja, snage HVO se u manjim grupama übacuju na teritoriju koju još drže SVK I VRS, opkoljavaju njihove tačke otpora i likvidiraju jedan po jedan srpski bunker na Dinari. Prema izvorima iz UNCRO-a, vatrena delovanja dosezala su u dubinu područja pod zaštitom UN-a. Granate su, navodno, padalč u okolinu okupirane Vrlike te oko sela Brovča Dolac. lako svojim najnovijim delovanjima hrvatske snage direktno ugrožavaju veliki deo područja Dalmatinske zagore, u sastavu RSK, srpske trupe još nisu ozbiljnije reagovale. Jedinice Srspke vojske Krajine ne preduzimaju za sada nikakav protivudar. Ni u drugim delovima nekadašnje BiH borbena delovanja ne prestaju, tako da se više ne može govoriti o primirju. Verovatnije je, naprotiv, da će u Bosni i Hercegovini ponovo doći do opšteg rata.

Nakon potpunog ovladavanja celim Vlašićkim platoom, snage 7. korpusa Armije BiH tamo trenutno utvrđuju položaje. lako se VRS, prema izjavama njenih čelnika, nije pomirila sa gubitkom ove značajne planine, još je rano govoriti o terminu mogućeg protivudara Prvog krajiškog korpusa VRS. Snežui nanosi, koji su ponegde viši od dva metra, onemogućavaju veću koncentraciju trupa i dovlačenje značajnijih oklopno-mehanizovanih i artiljerijskih sredstava. Zato su jedinice VRS usredsređene na utvrđivanju novih položaja ispod severnih podnožja Vlašića. Veći deo njihove artiIjerijske podrške na tom području se još oslanja na minobacače i brdske topove B—l. Hoće li VRS posle otapanja snega preći u protivudar da bi ponovo ovladali vlašićkim ratištem, ili će snage Alijinog generala Aiagića nastaviti napredovanje prema unutrašnjosti Bosanske krajine, teško je proceniti. Bihaćko ratište, koje je u najbližem dodim sa RSK, gde u borbama i dalje učestvuju bro-

jne snage obe strane, u potpunosti je aktivirano. Na severnom delu bihaćkog okruga, snage Fikreta Abdića pokušavaju da probiju crte Petog korpusa, na potezu od Vmograča do Podzvizđa. Istovremeno, na južnom delu zone odgovomosti Petog korpusa zđmžene snage HVO-a i Armije BiH pokušavaju da odbace srpske snage sa jugozapadnih prilaza Bihaću. U poslednjim borbama je presečena lokalna komunikacija koja od bivšeg vojnog aerodroma na teritoriji RSK vodi prema delu pod kontrolom VRS, a borbe su prenesene i na obronke Plješivice, na čijem se vrhu nalazi takođe • izuzetno značajno radio-komunikacijsko uporište pod kontrolom srpskih boraca. Nije, međutim, verovatno da je konačni cilj sadašnjih ofanzivnih delovanja 5. korpusa i sam vrh Plješivice, na čijem se vrhu, na koti 1648, nalazi toranj HRT-a, koji pokriva celu Liku, Kordun i Baniju. Pored tomja, smešten je i radiorelejni centar bivše JNA, preko kojeg RSK ostvaruje najveći deo vojnih veza sa RS i Srbijom. Takođe, znacajan objekat na vrhu Plješivice jeste vojni radar za kontrolu vazdušnog prostora, koji je direktno povezan sa operativnim središtem Jugoslovenskog ratnog vazduhoplovstva u Beogradu. Zbog svega toga će general Milan Celeketic uložiti maksimalne napore da~ sačuva kontrolu nad najvišim delovima Plješivice. Poučen dosadašnjim iskustvima, general Dudaković verovatno će znatno opreznije planirati ofanzivne akcije. Njegov Peti korpus nije u stanju da samostalno zauzme kotu 1648. Kako će i kada VRS odgovoriti na najnovije akcije hrvatskih i muslimanskih snaga? Vojnička logika govori da bi Mladićevi borci mogli napasti istočnobosanske enklave, koje se ne mogu same odbraniti. Posle službenog odbijanja Vlade BiH da produži primirje, na što je međunarodna zajedmca negativno reagovala, lako bi se moglo dogoditi da avioni NATO-a ne intervenišu u slučaju eventualnih sipskih akcija prema Goraždu i Srebrenici.

HVOIZVRŠIO AGRESUU NA TERITORUU RSK!

28.04.1995. Svet