Nova Evropa

Премрла, сад је знатно променуо свој смер те оживео црквену глазбу, што је највећа заслуга особито новог уредника, који је уз то и плодан и успешан црквени композитор, и уз којега стоји лепа група старијих и млађих складатеља, међу којима се истичу раније споменути [|]. Хуголин Сатнер и " Франц Кимовец, Премрли Кимовец пишу и световне композиције, особито композиције за збор, а Премрл и оркерстрална дела.

Обичај је, да се о култури једног народа говори тек онда кад престаје доба непознавања душевних снага народних, те кад је властито народно душевно стварање познато народу по именима његових стваратеља. У том смислу, словеначка глазбена култура је врло млада и има још далеко да иде. Да се није раније развила, томе су криве поглавито незгодне политичке прилике које нису допустиле да би се словеначки народ могао душевније развити, и које су све стварачке народне снаге стално одводиле у туђе, у немачко, културно море, Кад смо коначно и ми Словенци срећно нашли пут у властиту народну државу, нема сумње да стојимо и у погледу глазбе пред добом великог полета, Насупрот примитивним приликама у словеначкој глазбеној продукцији, каке су владале пре „Нових Акорада“, значило је ново дело у суштини напредак тек у композиторско-техничком погледу, Само име листа, „Нови Акорди", било је веома значајно изабрано и, разуме се, у вези с тадашњим назорима о глазбено-уметничким вредностима, које је тадашњи дух времена видео више у хармоничкој и уоште техничкој интересантности него ли у мелодичко-идејној садржини. Сада пак, по политичком преврату, показао се преврат и у назирању словеначких глазбених стваратеља, Јер раније, за доба „Нових Акорада", било је народно осећање композитора тек инстинктивно изражено, те је њихова тенденца била управо супротна народној, — интернацијонална; а ступањем Словенаца у властиту народну државу, појавио се у целој словеначкој критици, а делом и међу самим компонистима, посве нов дух, који снажно подцртава народни смер, Најмлађа словеначка генерација, која се својевремено тлазбено оријентисала још пре наступа новог доба, јесте додуше још под моћним упливом интернацијоналности глазбе, и то несамо под упливом садашње западно-европске глазбене технике него такођер и под садржајним упливом, под упливом идејних фаза које се рађају у западно-европском глазбеном животу; али нема сумње, да ће идеја о нужности народног смера у глазби, кад се ускоро још јаче разбукти, привући све композиторе к себи оном неодољивом снагом која лежи у свакој идеји што се темељи на природној основи,

Антон Лајовцц.

229